BIST 100
Yatırım dünyasında sıkça karşılaşılan “long” terimi, özellikle borsada pozisyon almak isteyen yatırımcıların yakından tanıması gereken bir kavramdır. Finansal piyasalarda yön tahminine dayalı olarak alınan pozisyonların başında gelen long işlemler, yükseliş beklentisiyle yapılan yatırımları ifade eder. Bu yazımızda borsada long ne demek, long pozisyon nedir, nasıl açılır, avantaj ve riskleri nelerdir gibi sorulara yanıt bulabilirsiniz.
Borsada long yani uzun pozisyon almak, bir yatırım aracının gelecekte değer kazanacağı beklentisiyle alım yapılması anlamına gelir. Yani yatırımcı, fiyatların yükseleceğini öngörerek düşük fiyattan alım yapar ve daha yüksek fiyattan satış yaparak kar etmeyi hedefler. Long pozisyonlar hisse senetlerinde, döviz çiftlerinde, emtialarda ve vadeli işlem sözleşmelerinde kullanılabilir.
Örneğin bir hisse senedinin fiyatı şu an 50 TL ise ve yatırımcı fiyatın 60 TL’ye yükseleceğini düşünüyorsa, bu hisseye long pozisyon açarak yatırım yapar. Beklenti gerçekleştiğinde ve hisse 60 TL’ye ulaştığında satış yaparak aradaki fark üzerinden kar elde eder. Bu strateji özellikle trend takip eden yatırımcılar tarafından yaygın olarak tercih edilir.
Long pozisyon nasıl açılır? sorusunun yanıtı, yatırım yapılan piyasanın türüne göre değişiklik gösterse de temel mekanizma aynıdır. Piyasada bir hisse senedini doğrudan satın almak, o hisse üzerinde long pozisyon almak anlamına gelir.
Vadeli işlemler piyasasında ise, belirli bir tarihte ve fiyatta alım yapma yükümlülüğü içeren sözleşmeler aracılığıyla long pozisyon açılır. Bu tür işlemlerde teminat yatırılarak kaldıraçlı işlem yapılabilir, bu da kar potansiyelini artırırken aynı zamanda riski de büyütür.
Bir long pozisyonun açılmasında teknik analiz ve temel analiz araçlarının birlikte değerlendirilmesi gerekir. Şirketin bilanço yapısı, sektörel görünüm, haber akışı gibi finansal göstergeler üzerinden yapılan değerlendirmeler, long stratejisinin başarılı olması açısından kritik öneme sahiptir.
Long pozisyonun en büyük avantajı, fiyat artışı üzerinden doğrudan getiri sağlamasıdır. Ek olarak piyasalarda sahip olunan varlık üzerinden temettü geliri elde etmek, uzun vadede değer kazancı ile birlikte portföyü büyütmek gibi fırsatlar da sunar.
Bir diğer avantaj ise teknik analizle desteklenen pozisyonların, trend takibi stratejilerinde yüksek başarı şansı sunmasıdır. Uzun vadeli yatırımlarda long pozisyonlar genellikle daha düşük işlem maliyetiyle yatırımcının lehine sonuçlar doğurabilir. Ayrıca enflasyonist ortamlarda, değerini artırma potansiyeli olan varlıklarda long pozisyon almak, sermayeyi korumanın da bir yolu olabilir.
Her yatırım stratejisinde olduğu gibi long pozisyonda da riskler mevcuttur. En temel risk, fiyatların beklentinin aksine düşmesidir. Piyasalarda bu durum doğrudan zarar anlamına gelirken, kaldıraçlı işlemlerde teminat kaybına neden olabilir.
Ayrıca piyasa dalgalanmaları, ekonomik belirsizlikler veya beklenmedik haber akışları, yatırımcının pozisyonunun aleyhine sonuçlar doğurabilir. Bu nedenle long pozisyon açarken mutlaka stop loss emri kullanılmalı ve pozisyon büyüklüğü risk toleransına göre belirlenmelidir.
Long ve short farkı, yatırımcının piyasa yönüne ilişkin beklentisine göre şekillenir. Long pozisyon, fiyatların yükseleceği öngörüsüyle alım yapmayı ifade ederken; short pozisyon, fiyatların düşeceği beklentisiyle satış yapmayı ifade eder.
Long pozisyonlar genellikle “alış yönlü” stratejileri temsil ederken, short pozisyonlar “satış yönlü” stratejilerdir. Long işlemde yatırımcı varlığa sahip olurken, short işlemde çoğunlukla ödünç alınan varlık satılır ve daha sonra daha düşük fiyattan geri alınarak kar elde edilir.
Long pozisyonlar neredeyse tüm finansal piyasalarda kullanılabilir. Hisse senedi piyasaları, vadeli işlemler ve opsiyon sözleşmeleri, Forex, emtia piyasaları ve hatta kripto para borsaları long pozisyon stratejilerinin uygulanabildiği alanlardır.
Özellikle Borsa İstanbul’da yatırım yapan yatırımcılar, spot piyasalarda hisse alımı yaparak long pozisyon alabilirken; VİOP gibi türev piyasalarda kaldıraçlı long stratejiler uygulayabilir. Bu pozisyonlar kısa vadeli spekülasyon amaçlı kullanılabildiği gibi, uzun vadeli yatırım stratejilerinin de bir parçası olabilir.
Türkiye'de finansman bonoları, Sermaye Piyasası Kurulu’nun düzenlemeleri doğrultusunda ihraç edilir ve çoğunlukla nitelikli yatırımcılara sunulur. Bu kapsamda işlem gören bonolar, Takasbank ve Merkezi Kayıt Kuruluşu altyapısıyla takip edilir. Yatırımcılar bu menkul kıymetleri aracı kurumlar ya da portföy yönetim şirketleri aracılığıyla temin edebilirler.
Long pozisyon açmadan önce yatırım yapılacak varlık dikkatle analiz edilmelidir. Teknik göstergeler (RSI, MACD, trend çizgileri) ve temel veriler (bilançolar, sektör dinamikleri, haber akışı) birlikte değerlendirilmelidir.
Ayrıca yatırımcının risk profili, yatırım süresi ve sermaye büyüklüğü göz önüne alınarak pozisyon büyüklüğü belirlenmelidir. Kaldıraç kullanımı planlanıyorsa, teminatın ne kadarının riske atıldığı dikkatlice hesaplanmalıdır. Son olarak, piyasa psikolojisinin farkında olmak ve duygusal kararlar vermemek, long pozisyonların başarıyla yönetilmesinde büyük önem taşır.
İnternet sitemizde yapılan bu paylaşımlar, yalnızca bilgilendirme amaçlı olup herhangi bir şekilde yatırımcılara telkinde bulunma, yatırımcıları yönlendirme yahut yatırımcılara kar/zarar vaadi verme şeklinde yorumlanamaz.
© 2023 Gedik Yatırım Menkul Değerler AŞ. Tüm Hakları Saklıdır.