Borsa Yatırım Fonu (BYF) Nedir?

BYF kavramını detaylı olarak anlatmadan önce borsa yatırım fonları nedir ve Türkiye haricindeki borsalarda nasıl isimlendirilir sorusunu yanıtlamak gerekir. BYF, İngilizce adıyla "Exchange Traded Fund" (ETF) olarak bilinen bir yatırım aracıdır. Borsa yatırım fonu tek bir hisse senedi gibi alınıp satılabilen birleştirilmiş yatırım menkul kıymetidir. ETF'ler, bir emtianın fiyatından büyük ve çeşitli bir menkul kıymet koleksiyonuna kadar her şeyi takip edecek şekilde yapılandırılabilir.

ETF'ler belirli yatırım stratejilerini takip edecek şekilde bile tasarlanabilir. Yatırımcılara gelir elde etme, spekülasyon ve fiyat artışları için ve bir yatırımcının portföyündeki riski dengelemek veya kısmen telafi etmek için çeşitli ETF türleri mevcuttur. Kısa bir bilgi olarak ilk ETF, S&P 500 Endeksini takip eden SPDR S&P 500 ETF'siydi (SPY).

ETF’ler hakkında daha fazla bilgi edinmek isterseniz, ETF Nedir? ETF'lere Nasıl Yatırım Yapılır? yazımızı okuyabilirsiniz.

BYF'ler, bir borsa endeksi, emtia, tahvil veya bir varlık sepetini izlemek üzere tasarlanmış yatırım fonlarıdır. BYF'lerin en büyük özelliği, hisse senetleri gibi borsada işlem görmeleridir. Bu sayede, yatırımcılar gün içinde BYF alıp satabilirler.

BYF'ler genellikle belirli bir endeksi, sektör veya piyasa segmentini takip eder. Örneğin, BIST 30 Endeksi'ni takip eden bir BYF, bu endekste yer alan şirketlerin hisse senetlerini portföyünde bulundurur. Böylece, yatırımcılar belirli bir endeksi takip ederek, o endekse dahil olan tüm şirketlere yatırım yapmış olurlar. ETF'ler, hisse senetlerini tek tek satın almaktan daha düşük masraf oranları ve daha az komisyoncu komisyonu sunar.

BYF fonları ile yatırım fonu arasındaki farkları aşağıdaki gibi listelemek mümkündür:

• Ticaret: BYT’ler tıpkı hisse senetleri gibi borsa üzerinde işlem görür, alım satım işlemlerini gün içinde yapmak mümkündür. Yatırım fonlarının ise değerlemeleri aynı günün sonunda yapılır. Dolayısıyla alım-satım kararı için bu değerleme zamanını beklemeniz gerekir.
  
  
• Fiyatlandırma: Borsa yatırım fonları piyasa fiyatına göre işlem görür. Dolayısıyla BTF’ler gün içindeki fiyat dalgalanmalarından etkilenme riski içerebilir. Yatırım fonları ise Net Varlık Değeri (NAV) üzerinden işlem görür.
  
  
• Yönetim Ücretleri: Yatırım fonlarının yönetim ücretleri genellikle yüksektir. Borsa yatırım fonlarının yönetim ücretleri genel olarak daha düşüktür.
  
  
• Yatırım Stratejisi: Yatırım fonlarına aktif veya pasif yönetim uygulanabilir. Bununla birlikte BTF’er ise genellikle belirli bir endeksi takip eder, dolayısıyla yatırım stratejisi pasif yönetimdir.
  
  
• Yatırımcı Erişimi: Yatırımcı borsa yatırım fonlarında hisse senedi gibi alım satım yapabileceği için sadece borsaya erişim sağlaması yeterlidir. Yatırım fonlarında ise alım satım sadece fon şirketi aracılığı ile gerçekleşir.
  
  
• Vergilendirme: Yatırım fonlarında yıllık kazançlar üzerinden vergi uygulanabilir. Yanı sıra borsa yatırım fonlarında alım - satım işlemleri sırasında sermaye kazancı vergisi uygulanabilir.
  
  
• Likidite: BYF’ler yüksek likiditeye Yatırımcı borsa yatırım fonundan anlık olarak alıp satabilir. Yatırım fonlarındaysa likidite fonun büyüklüğüne ve talebe bağlı olarak değişir.
  
  
• Minimum Yatırım Tutarı: Borsa yatırım fonlarının tutarı genellikle bir hisse senedi fiyatı kadardır. Yatırım fonlarında ise çoğu zaman belirli bir yatırım tutarı ödemek önceliklidir.
  
  

Siz de kendi risk toleransınıza ve yatırım stratejinize göre bu fonlar arasında karar verebilirsiniz.

BYF fon çeşitleri yatırımcılara birçok avantaj sunar. İşte borsa yatırım fonunun avantajlardan bazıları:

• Çeşitlendirme: Yatırımcılar borsa yatırım fonu sayesinde tek bir işlemle geniş bir varlık yelpazesine erişim sağlar. Örneğin, bir endeksi takip eden BYF, o endekste yer alan tüm hisse senetlerine yatırım yapar. Bu sayede, yatırımcılar portföylerini çeşitlendirerek risklerini azaltabilirler.
  
  
• Düşük Maliyet: BYF'ler, pasif yönetim stratejileri nedeniyle düşük masraf oranlarına sahiptir. Bu da yatırımcıların uzun vadede daha az maliyetle daha yüksek getiri elde etmelerini sağlar.
  
  
• Kolay Erişim ve Likidite: Borsada işlem gören hisse senetleri gibi yatırım fonları da kolayca alınıp satılabilir. Böylelikle yatırımcılar gün içinde alım satım yapma esnekliği kazanmış olur. Likit yatırım araçları olan BYF’ler istenilen zaman nakde çevrilebilir.
  
  
• Vergi Avantajları: BYF'ler, vergilendirme açısından da avantajlar sunabilir. Yatırımcılar, BYF'lerdeki işlemlerinde hisse senetleri gibi vergi avantajlarından faydalanabilirler. Bu da yatırımcıların net getirisini artırabilir.
  
  
• Şeffaflık ve İzleme Kolaylığı: BYF’lere yatırım yapmış yatırımcılara portföylerindeki varlıklar günlük olarak açıklanır. Bu sayede, yatırımcı portföyünü daha kolay takip edebilir ve stratejilerini buna göre ayarlayabilir.

Borsa yatırım fonu almak hisse senedi alım süreciyle oldukça benzeşir. BYF alımı yapmak için öncelikle bir yatırım hesabı açmanız gerekir. Gedik Yatırım’da görüntülü görüşme ile dakikalar içinde hesap açabilirsiniz. BYF'leri almadan önce, hangi endeksi veya varlık sınıfını takip etmek istediğinize karar vermelisiniz. Örneğin, BIST 100 Endeksi'ni takip eden bir BYF mi, yoksa altın veya teknoloji sektörüne yatırım yapan bir BYF mi almak istiyorsunuz? Seçiminizi yaparken BYF'lerin geçmiş performanslarını, masraf oranlarını ve yatırım stratejilerini dikkate almanız gerekir. Araştırmalarınızı yaptıktan ve odak noktanızı belirledikten sonra emir verme aşamasına geçebilirsiniz.

Yatırım hesabı açıldıktan ve hangi BYF’yi alacağınıza karar verdikten sonra BYF alım emri verebilirsiniz. Borsa yatırım fonları hisse senetleri gibi işlem gördüğü için emir verdiğiniz anda işleminiz gerçekleştirilir. Borsa yatırım fonunuzu aldıktan sonra portföyünüzü düzenli olarak takip etmeniz gerekir. BYF’ler piyasa koşullarına göre değer kazanır veya kaybeder. Bu nedenle yatırım stratejinizi ve hedeflerinizi düzenli olarak gözden geçirerek gerektiğinde portföyünüzde değişiklikler yapmanız önemlidir.

BYF'ler, yatırımcılara geniş bir varlık yelpazesine erişim sağlayan, düşük maliyetli ve likit yatırım araçlarıdır. Yatırımcılar, BYF'ler sayesinde portföylerini çeşitlendirebilir, maliyetlerini düşürebilir ve yatırım stratejilerini daha esnek bir şekilde yönetebilirler. BYF'ler hakkında daha fazla bilgi almak ve yatırım yapmaya başlamak için Gedik Yatırım gibi güvenilir aracı kurumlarla iletişime geçebilirsiniz. Gedik Yatırım, yatırımcılara geniş bir BYF yelpazesi sunarak, yatırım stratejilerinizi hayata geçirmenize yardımcı olabilir. Unutmayın, yatırım yaparken dikkatli araştırma yapmak ve uzmanlardan destek almak her zaman önemlidir.