BIST 100
Makro Görünüm - Ödemeler Dengesi – Ocak 2025
Cari Açık, Ocakta Beklentileri Aşarak 3,8 Milyar USD Oldu
Başekonomist Serkan Gönençler
Cari açık ocakta beklentileri aşarak 3,8 milyar dolar olurken 12-aylık birikimli açık 10,0 milyar dolardan 11,5 milyar dolara yükseldi. Ocakta cari denge bizim 2,9 milyar dolarlık tahminimiz ve 3,25 milyar dolarlık medyan beklentinin üzerinde 3,8 milyar dolar açık verdi. Beklentilerin üzerindeki gerçekleşmenin kısmen turizm gelirleri, kısmen de navlun kaleminden kaynaklandığını söyleyebiliriz.
Bu arada, aralıkta 7,0 milyar dolardan 10 milyar dolara yükselen 12-aylık birikimli cari işlemler açığı ocakta da 11,5 milyar dolara yükseldi. Bu artışa karşın, cari açık GSYH’ye oranla %1,0’in altında seyretmeye devam ediyor. Cari açık Mayıs 2023’te 56 milyar dolar ile zirve seviyesine ulaştığında bu oran o dönemde GSYH’nin kabaca %5,5’ine işaret etmekteydi. Ocakta 3,8 milyar dolarlık cari açığa ve net-hata noksan kaleminden 1,6 milyar dolarlık çıkışa rağmen, 11,8 milyar dolarlık sermaye girişi sayesinde 6,4 milyar dolarlık rezerv artışı sağlanmış görünüyor.
Kaynak: TCMB, Gedik Yatırım Araştırma
Kaynak: TCMB, Gedik Yatırım Araştırma *Ocak 2025 verisi son 12-aylık birikimli durumu göstermektedir.
Kaynak: TCMB, Gedik Yatırım Araştırma *Krediler ve tahvil ihraçları toplamı
Bankaların Yurt Dışından Artan Kredi Borçlanması Ana Finansman Kalemi Olarak Öne Çıkıyor
Ocakta yukarıda bahsettiğimiz 11,8 milyar dolarlık sermaye girişinin yaklaşık 9,7 milyar dolarlık kısmının bankaların net kredi borçlanmasından (7,2 milyar doları kısa vadeli) kaynaklandığı görülüyor. Bankaların net kredi borçlanması son 12 ayda yaklaşık 34 milyar dolar, Ağustos 2023’ten bu yana ise 42 milyar dolara ulaşmış durumda. Ocakta şirketlerin de 1,0 milyar doları net kredi borçlanması, 0,9 milyar doları da net Eurobond ihracı yoluyla olmak üzere 1,9 milyar dolarlık finansman sağladığını görüyoruz.
Buna göre, ocaktaki sermaye girişlerinin tamamına yakınının banka ve şirketlerin yurt dışından borçlanması yoluyla sağlandığını söyleyebiliriz. Bunlar dışında, yurt dışı yerleşiklerin 1,65 milyar dolarlık net DİBS alımı da diğer bir önemli finansman kalemi olurken bankaların mevduat kaleminden ise 1,5 milyar dolarlık sermaye çıkışı gerçekleştiği görülüyor.
Kaynak: TCMB, Gedik Yatırım Araştırma
TCMB’nin Uygulama Değişikliği, Bankaların 2024’teki Eurobond İhraçlarının Ağırlıklı Olarak Yurt İçi Yerleşiklerce Alındığını Gösteriyor
Geçen ay TCMB “Portföy Yatırımları” kalemi altında gösterilen menkul kıymet (Eurobond) ihraçlarına ilişkin önemli bir uygulama değişikliğine gitmişti. Bu değişiklikle, yurt dışında ihraç edilen menkul kıymetlerde artık sadece yurt dışı yerleşiklerin net alımları, yurt içi yerleşiklerin de sadece yurt dışı yerleşiklerce ihraç edilen menkul kıymetlerdeki net alımları gösterilmeye başlandı. Bu değişiklikler sonrası, özellikle bankaların 2024 yılına ilişkin net Eurobond ihraçları kaleminde önemli düşüşler oldu. Bu da bankaların Eurobond ihraçlarının büyük ölçüde yurt içi yerleşikler tarafından alındığı anlamına geliyor. Bununla birlikte, Hazine’nin Eurobond ihraçlarının alıcısının ise 2021 ve 2022 yıllarında ağırlıkla yerli yatırımcılar olsa da son 2 senede yabancı yatırımcılar olduğu net bir şekilde görülüyor. Bu uygulama değişikliğiyle geçmiş yıllara yapılan revizyonları sayfanın sonundaki grafiklerden izleyebilirsiniz.
Cari Açık 2025’te Yükselmeye Devam Etse De GSYH’nin %1,5-2,0’si Seviyelerini Aşmasını Beklemiyoruz
Kasım ayı ile birlikte yükselişe geçen cari açıktaki bozulmanın devam ettiği görülüyor. Şubat ayına ilişkin öcü dış ticaret verileri, cari açığın Şubatta da 11,5 milyar dolardan 12,5-13,0 milyar dolar civarına yükselebileceğine işaret ediyor. İthalattaki ivmelenmenin önümüzdeki aylarda devam etmesi ve olumlu baz etkilerinin terse dönmesiyle, cari açığın 2025 yılında yükselişine devam edeceği görülüyor. Buna karşın, cari açığın yıl boyu GSYH’nin %1,5-2,0’si düzeyinde finanse edilebilir seviyelerde kalacağını öngörüyoruz. 2025 sonu cari açık tahminimiz 25 milyar dolar olarak (GSYH’nin %1,5’i) ortaya çıkıyor.
Ek: TCMB’nin Metodoloji Değişikliği Sonrası Eurobond İhraçlarına İlişkin Güncellemeler:
Kaynak: TCMB, Gedik Yatırım Araştırma
YASAL UYARI: Burada yer alan bilgiler Gedik Yatırım Menkul Değerler A.Ş. tarafından genel bilgilendirme amacı ile hazırlanmıştır. Yatırım Danışmanlığı hizmeti; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak Yatırım Danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır. Herhangi bir yatırım aracının alım-satım önerisi ya da getiri vaadi olarak yorumlanmamalıdır. Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Burada yer alan fiyatlar, veriler ve bilgilerin tam ve doğru olduğu garanti edilemez; içerik, haber verilmeksizin değiştirilebilir. Tüm veriler, Gedik Yatırım Menkul Değerler A.Ş. tarafından güvenilir olduğuna inanılan kaynaklardan alınmıştır. Bu kaynakların kullanılması nedeni ile ortaya çıkabilecek hatalardan Gedik Yatırım Menkul Değerler A.Ş. sorumlu değildir.
İstediğiniz Analiz ve Raporlar, İstediğiniz İletişim Kanalında!
Piyasadan haberdar olmak için analiz ve raporlarımıza ücretsiz abone olun.
Sadece ilgilendiğiniz yatırım ürününe dair analiz ve raporları mobil bildirim ya da e-posta olarak almayı tercih edin. Hem mail kalabalığından kurtulun hem de karbon ayak izinizi azaltarak çevreyi koruyun.
Güncel Analizler
Güncel Analizler
© 2023 Gedik Yatırım Menkul Değerler AŞ. Tüm Hakları Saklıdır.