Faiz Tahakkuku Nedir? Nasıl Hesaplanır?

Faiz tahakkuku, bir finansal işlemden doğan faizin hesaplanmaya başladığı tarihten, fiilen ödendiği tarihe kadar geçen sürede biriken fakat henüz ödenmeyen faiz miktarıdır. Muhasebe açısından faiz tahakkukları, şirketlerin finansal tablolarında alacak veya borç olarak yer alır ancak ilgili dönemde gerçek para hareketi gerçekleşmez. Örneğin banka verdiği kredi için günlük faiz tahakkuk ettirir fakat bu faizler belirli dönemlerde topluca tahsil edilir.

Faiz tahakkuku, işletmelerin muhasebe kayıtlarının doğru olması için kritik öneme sahiptir. Bu kayıtların doğru yapılması finansal tabloların gerçek durumu yansıtmasını ve şirketlerin finansal performanslarını doğru ölçmelerini sağlar. Ayrıca bankalar ve finans kuruluşları açısından da gelir ve giderlerin dönemlere uygun dağıtılması, bilanço ve gelir tablolarının doğruluğu için zorunludur.

Faiz tahakkuku genel olarak iki kategoriye ayrılır:

1. Kredi Faiz Tahakkuku: Bankaların veya finans kurumlarının verdikleri krediler için hesapladıkları ve henüz müşteriden tahsil edilmemiş faiz tutarlarıdır.
2. Mevduat Faiz Tahakkuku: Bankaların müşterilerine ait mevduat hesapları için belirli dönemlerde hesaplayarak müşteriye henüz ödenmeyen faiz tutarlarını ifade eder.

Faiz tahakkuku ile faiz geliri kavramları birbirleriyle ilişkili fakat farklıdır. Faiz tahakkuku henüz ödenmeyen ve muhasebeleştirilen faiz miktarını ifade ederken faiz geliri ise fiilen tahsil edilerek işletmenin nakit akışına yansımış faiz miktarını belirtir. Başka bir deyişle faiz tahakkuku muhasebe kayıtlarına girerken faiz geliri nakit girişini temsil eder.

Örneğin bir bankanın mevduata uyguladığı aylık faiz oranı %1 olsun. 50.000 TL tutarındaki mevduat için ay sonunda tahakkuk eden faiz tutarı 500 TL olur. Bu tutar ay sonunda ödendiğinde artık faiz tahakkuku değil, faiz geliri olarak muhasebeleşir.

Faiz tahakkuku finansal planlamada önemli bir unsurdur. İşletmelerin nakit akışını ve karlılığını doğru yönetmelerine yardımcı olur. Ayrıca kredi kullanan bireyler ve şirketler açısından faiz yükümlülüklerinin zamanlamasını takip etmek ve nakit yönetimini etkin kılmak için kritik bir araçtır.

Faiz tahakkukunun doğru hesaplanması ve yönetilmesi, finansal yönetim kalitesini artırmakla birlikte, muhasebe kayıtlarının doğruluğunu ve şirketlerin finansal tablolarının güvenilirliğini de destekler.