RSI (Relative Stregth Index) Nedir?

Yatırım yaptığınız hisselerin gelecekteki fiyat hareketlerini tahmin etmeniz, birikimlerinizi değerlendirebilmeniz açısından çok büyük önem taşır. En doğru tahminlere ulaşmak için teknik ve temel analiz yöntemlerini birlikte kullanmanız gerekir. Temel analiz şirketlerin finansal durumunu, endüstri trendlerini, ekonomik faktörleri ve genel piyasa koşullarını inceleyerek yatırım kararları vermeyi amaçlar. Teknik analiz ise yatırımcıların karar vermelerine yardımcı olan alım satım sinyalleri üretir. Satım sinyalleri, bir dizi matematiksel algoritmadan oluşan veriler sunar. Veriler çeşitli grafik araçlarında kullanılır. Böylelikle uzun ve kısa vadeli işlem sinyalleri oluşturulur. Teknik analiz araçları arasında en yaygın olanlardan biri Relative Strength Index (RSI) göstergesidir. Borsa RSI nedir sorusunu genel olarak teknik analizde kullanılan bir gösterge şeklinde yanıtlamak mümkündür.  Yatırımcı sözlüğünün bu yazısında RSI nedir nasıl hesaplanır kapsamlı olarak inceleyeceğiz.

Bir indikatör olarak incelemeye başlamadan önce RSI nedir daha kapsamlı açıklayarak önemini vurgulamak gerek. RSI açılımı Relative Strength Index olan ve Türkçeye “Relatif Güç Endeksi” olarak çevrilen bir terimdir. Relatif güç endeksi bir varlığın son fiyat değişikliklerinin hızını ve büyüklüğünü ölçer. Dolayısıyla teknik analizde momentum göstergeleri arasında yer alır. Temelde RSI bir varlığın değerinin belirli bir zaman diliminde arttığı ve azaldığı günler arasındaki oranıdır. Artan günler varlığın kapanış fiyatının bir önceki güne göre yükselişini, azalan günler ise kapanış fiyatının düşüşünü temsil eder.

RSI, bu artan ve azalan günlerin ortalamaları arasındaki oranı kullanarak varlığın momentumunu ölçer. Yüksek RSI değerleri varlığın son fiyat değişikliklerinin hızlı ve büyük olduğunu, düşük değerler ise yavaş ve küçük olduğunu gösterir. Peki RSI indikatörü nedir ve neye yarar? RSI indikatörü varlığın aşırı alım veya satım durumlarını belirlemede yatırımcılara yardımcı olur.

RSI değeri nedir sorusunu hesaplama üzerinden de açıklamak mümkün. RSI hesaplaması iki adımlı bir işlemdir. Aşamaları şöyle formüle edebiliriz:

RSI birinci aşama = 100 − [100/ (1+ Ortalama kayıp) / Ortalama kazanç]

Bu ilk formül, ortalama kazanç veya kaybı yüzdeye dönüştürür. Genellikle borsa fiyatının kayıp veya kazancını hesaplamak için 14 günlük bir süre kullanır.

RSI ikinci aşama =100−[ 100/ 1+ ((Önceki Ortalama Kayıp×13) + Mevcut Kayıp)) /(Önceki Ortalama Kazanç×13) + Mevcut Kazanç]

İkinci formül önceki piyasa fiyatını bugün bulunduğu noktaya yakınsarken önceki 14 günü hesaba katar. Böylelikle aralarındaki fark hesaplanmış olur. Sonuç olarak, iki adımı birleştiren basitleştirilmiş bir formül şöyledir:

RSI = 100 – [100 / ( 1 + (Yukarı Doğru Fiyat Değişimi Ortalaması / Aşağı Doğru Fiyat Değişimi Ortalaması )) ]

Yatırımlarınızı gelire çevirirken kullandığınız RSI indikatörü nedir nasıl yorumlanır detaylarıyla bilmeniz çok büyük önem taşır. Bir varlığın RSI değerlerini hesapladıktan sonra bir grafik üzerinde çizebilirsiniz. Bununla birlikte halihazırdaki uygulamaları kullanarak yatırım yaptığınız varlığın RSI grafiğini kolaylıkla elde edebilirsiniz. RSI grafiklerini yorumlayan yatırımcılar genel bir kuralı kullanır. Bu kurala göre RSI %30'un üzerinde bir trend gösteriyorsa buna “Boğa işareti (bullish sign)” denir. Hisse senedi %70 seviyesinin altına iniyorsa buna “Ayı işareti (bearish sign)” denir. Çoğu yatırımcı hisse senetlerini bu iki belirteç dahilinde görmek ister. %70'in üzerinde olması hisse senedinin veya menkul kıymetin aşırı satın alındığını veya aşırı değerlendiğini gösterir. %30'un altı da aynı derecede anlamlıdır. %0 ve %100 nadirdir ancak piyasadaki güçlü trendlerle gerçekleşebilir.

RSI (Relative Strength Index), bir varlığın momentumunu ölçen bir gösterge olduğundan, takip edilmesi gereken zaman aralığı genellikle varlığın işlem hacmine ve volatilitesine bağlı olarak değişebilir. Genel olarak RSI 14 günlük bir periyotta hesaplansa ve 70 ila 30 seviyelerinin aşırı alım - satım bölgeleri olduğu kabul edilse de farklı zaman aralıklarıyla takip edilmesi de mümkündür.

Yatırımcılar genellikle RSI'ı günlük, haftalık ve aylık grafiklerde takip eder. Günlük alım satım işlemlerinde hisse senedinin hareketi saniyeler üzerinden takip edildiğinden RSI grafiği de genellikle 9 - 11 aralığındaki dönemler için analiz edilir. Orta vadeli yatırımcılar sıklıkla varsayılan dönem ayarı olan 14’ü kullanır. Uzun vadeli pozisyon alan yatırımcılar RSI indikatörünü genellikle 20 - 30 aralığı gibi daha yüksek periyotlara ayarlar.

RSI genellikle piyasa yükselirken yüksek değerleri, düşerken ise düşük değerleri gösterir. Fiyatın nereye gidebileceği konusunda (sıfır fiyatı dışında) neredeyse hiçbir sınır bulunmamakla birlikte, RSI değer aralığı 0 ila 100 ile sınırlıdır. İndikatör yukarı ve aşağı hareketlerin göreceli gücünü ölçer ancak bu ölçümler kimi zaman fiyatla mükemmel bir uyum sağlamayabilir. Bazen fiyat yüksek bir zirve yaparken RSI bu yükselişi göstermez. Bunun nedeni RSI’daki yeni zirvenin öncekinden daha düşük olmasıdır. Tam tersi durumlar da gerçekleşebilir. Hisse senedinin fiyatı düşük bir seviyeye iner ancak önceki düşük seviyenin altına inmediği için RSI bu durumu göstermez. Buna RSI uyumsuzluğu veya sapmaları denir. Fiyattan aldığınız bilgi varlığın piyasa trendini sürdürmesi ve yeni bir uç nokta oluşturmasıyken RSI’a baktığınızda bunu göremeyebilirsiniz. Bu durumda varlığın önceki aşırı noktayı kıramadığını düşünebilir ve düşüş / yükseliş trendinin yakında kırılabileceğini göz özünde bulundurabilirsiniz.

RSI indikatörü özellikle uyumsuzluk durumlarında alternatif kullanım biçimiyle dikkat çeker. Bazı yatırımcılar RSI farklılığının trende karşı işlem yapmak için güçlü bir sinyal olduğunu düşünür. İşte alternatif kullanım biçimlerinden bazıları:

• Uzun Vadeli Yatay Kanallar veya İşlem Aralıklarında RSI Seviyelerinin Modifiye Edilmesi: Bir varlığın fiyatı uzun vadeli yatay bir kanalda veya işlem aralığında olduğunda, aşırı alım veya aşırı satım seviyeleri olan 70 ve 30 sınırlarının değiştirilmesi yaygın bir alternatif kullanım şeklidir. Bu durumda, RSI seviyeleri varlığın özel koşullarına göre uyarlanabilir.

• Trend Ticareti için En Yaygın Hisse Senedi Göstergeleri: RSI trend ticareti için yaygın olarak kullanılan hisse senedi göstergelerinden biridir. Trend ticaretinde RSI varlık fiyatının trendini belirlemek ve momentum değişikliklerini izlemek için kullanılabilir. İndikatör diğer teknik analiz göstergeleriyle birlikte kullanılarak trendin gücü ve yönü hakkında bilgi sağlayabilir.

• Düşüş Trendi veya Ayı Piyasasında RSI: RSI, bir varlık düşüş trendinde veya ayı piyasasında iken de kullanılabilir. Bu durumda, RSI değerlerinin aşırı satım seviyesi olan 30'un altına düşmesi varlığın aşırı satım olduğunu gösterebilir. Düşüş trendinde RSI'nın bu şekilde kullanılması, varlığın değer kazanma potansiyeli hakkında bilgi sağlayabilir.

Bununla birlikte, hiçbir RSI farklılığı aynı değildir ve diğer teknik analize dayalı stratejilerde olduğu gibi bir stratejinin sonunda para kaybedip kaybetmeyeceğini belirleyen şey küçük ayrıntılardır.