BIST 100
Başekonomist Serkan Gönençler
Merkezi bütçe şubat ayında 310 milyar TL açık verirken 12-aylık birikimli açık hafif gerileyerek 2,25 trilyon TL’ye yükseldi. Şubatta merkezi bütçe açığı 310,1 milyar TL olarak gerçekleşirken 170,4 milyar TL de faiz dışı açık verildi. Geçen yılın aynı ayında bu rakamlar sırasıyla 153,8 milyar TL bütçe açığı ve 99,0 milyar TL faiz dışı açık şeklindeydi. Bu rakamlar bugünün fiyatlarıyla (1 yıllık TÜFE enflasyonuna göre düzeltilmiş olarak) 213,9 milyar TL ve 137,6 milyar TL’ye tekabül etmektedir. Dolayısıyla, manşet rakamlarda geçen yılın şubat ayına göre bir kötüleşme olduğu (ocak ayındaki durumun aksine) söylenebilir.
Ocak-şubat dönemine toplu olarak bakıldığında, merkezi bütçe açığı geçen seneki 304,5 milyar TL seviyesinden bu sene 449,4 milyar TL’ye, faiz dışı açık ise 128,6 milyar TL’den 146,6 milyar TL’ye yükseldi. Bu sonuçlarla, 12-aylık birikimli bütçe açığı da 2024 sonundaki 2,11 trilyon TL (GSYH’nin %4,8’i) ve ocaktaki 2,09 trilyon TL değerlerine göre yükseliş kaydederek 2,25 trilyon TL oldu. 2024 sonunda 835,7 milyar TL olan faiz dışı açık ise ocakta 782,3 milyar TL’ye geriledikten sonra şubatta 853,7 milyar TL’ye yükselmiş görünüyor.
Hazine ve Maliye Bakanlığı, Gedik Yatırım
Şubat ayında bütçe gelirlerindeki %35’lik yıllık nominal artışa (reel: kabaca -%3) karşılık bütçe harcamalarında yıllık nominal artışın %50’ye varması (reel: kabaca %8), manşet bütçe sonuçlarındaki geçen yıla göre kötüleşmeyi açıklıyor. Faiz harcamalarının geçen yılki 54,8 milyar TL’den 139,7 milyar TL’ye yükselmesi (nominal olarak %155 artışla) de bütçe performansındaki bozulma da önemli bir rol oynamış görünüyor. Yıllık nominal artış toplam vergi gelirlerinde %44,0’e (reel %3,5), KDV gelirlerinde de %45,6’ya (reel: %4,7) ulaşıyor. Buna göre, tüketim eğiliminin zayıflayarak da olsa halen güçlü seyrettiği söylenebilir. Faiz-dışı harcamalar tarafında ise yıllık nominal artış 40,7’ye, reel artış ise %1,2’ye ulaşıyor.
Hazine ve Maliye Bakanlığı, Gedik Yatırım
2023 yılında olduğu gibi 2024’te de yıl içinde kullanılmayan deprem ödenekleri emanet hesaba alınması nedeniyle, aralıkta tahakkuk bazlı bütçe açığı ile nakit bazlı bütçe açığı arasında önemli bir fark oluşmuştu. Şöyle ki, nakit bazlı bütçe açığı 324 milyar TL, tahakkuk bazlı bütçe açığı ise 754 milyar TL olmuştu. Bu da geçen sene kullanılmayan ödeneklerin bu sene peyderpey kullanılmasıyla, ilerleyen aylarda nakit bazlı olarak daha yüksek bütçe açıkları görülebileceği anlamına geliyor.
Hazine ve Maliye Bakanlığı, Gedik Yatırım
Son 2 yılda %5 civarında seyreden bütçe açığının 2025 sonunda özellikle deprem ödeneklerindeki azalmayla beraber %3,1’e düşürüleceğini belirtiyor. 2024’te kabaca 1,0 trilyon TL’lik deprem ödeneğinin 2025’te kabaca 0,6 trilyon TL’ye düşürülmesi öngörülüyor. Bunun yanında, ocak sonunda yatırım fonları ve mevduat gelirlerinden alınan stopajın %10’dan %15’e yükseltilmesi de (2024’te ortalama stopaj oranı kabaca %7 idi) bütçe açığını önemli oranda sınırlandıracaktır. Buna karşın, hükümetin açıkladığı %3,1’lik hedef oldukça iddialı görünüyor. 2025 sonunda tahakkuk bazlı bütçe açığı GSYH’ye oranla %3,5 civarlarına (2,1-2,2 milyar TL) gerilese bile, nakit bazlı bütçe açığının GSYH’nin %4,0’ünü aşması kuvvetle muhtemel görünüyor.
Hazine ve Maliye Bakanlığı, Gedik Yatırım
YASAL UYARI: Burada yer alan bilgiler Gedik Yatırım Menkul Değerler A.Ş. tarafından genel bilgilendirme amacı ile hazırlanmıştır. Yatırım Danışmanlığı hizmeti; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak Yatırım Danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır. Herhangi bir yatırım aracının alım-satım önerisi ya da getiri vaadi olarak yorumlanmamalıdır. Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Burada yer alan fiyatlar, veriler ve bilgilerin tam ve doğru olduğu garanti edilemez; içerik, haber verilmeksizin değiştirilebilir. Tüm veriler, Gedik Yatırım Menkul Değerler A.Ş. tarafından güvenilir olduğuna inanılan kaynaklardan alınmıştır. Bu kaynakların kullanılması nedeni ile ortaya çıkabilecek hatalardan Gedik Yatırım Menkul Değerler A.Ş. sorumlu değildir.
İstediğiniz Analiz ve Raporlar, İstediğiniz İletişim Kanalında!
Piyasadan haberdar olmak için analiz ve raporlarımıza ücretsiz abone olun.
Sadece ilgilendiğiniz yatırım ürününe dair analiz ve raporları mobil bildirim ya da e-posta olarak almayı tercih edin. Hem mail kalabalığından kurtulun hem de karbon ayak izinizi azaltarak çevreyi koruyun.
© 2023 Gedik Yatırım Menkul Değerler AŞ. Tüm Hakları Saklıdır.