Aralık 2024 Sanayi Üretimi Makro Görünüm Raporu

Başekonomist Serkan Gönençler & Araştırma Uzmanı Burak Pırlanta

Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi Aralık'ta aylık %5,0'lik artış göstererek, Kasım’da başlayan toparlanma eğiliminin güçlendiğine işaret etti. Şöyle ki, geçen ayki %2,9 ile beraber son 2 ayda toplam %8’lik bir toparlanma gerçekleşti. Sanayi üretimi yıllık bazda da %7,0 artış göstererek, Kasım’daki %1,6’lık yıllık artıştan daha güçlü bir görünüme işaret etti. Hatırlatmak gerekirse, sanayi üretimi Haziran-Ekim arası dönemde yıllık %3,9 daralmıştı. Bu arada, 2. çeyrekte %2,0, 3.çeyrekte de %3,7 daralma gösteren sanayi üretimi, son çeyrekte %2,1 ile artıya geçmiş oldu. Sanayi üretiminin 2024 yılının genelini ise %1,9’luk büyümeyle tamamladı.

Kaynak: TÜİK, Gedik Yatırım Araştırma *Takvim etkisi ve mevsimsellikten arındırılmış, 3 aylık har. ort.

Aralık’ta takvim etkisinden arındırılmış yıllık bazda gerileme gösteren başlıca önemli sektörler olarak motorlu-taşıtlar (-%6,1), makine-teçhizat (- %7), metalik olmayan mineraller: çimento, cam, seramik (-%2,3), elektrikli teçhizat (-%6) ve gıda (-%1,9) öne çıkarken, metal-eşya (%17,4), giyim (%9,3), tekstil (%5,4), kimyasal ürünler (%2,6) ve ana metal (%2,6) sektörleri güçlü kalmaya devam etti. Büyümeye en fazla katkıyı ise görece düşük ağırlığa sahip diğer ulaşım araçları (gemi imalatı) sektörü yıllık %61’lük büyümeyle yaptı, ki yıllık %7,0’lik büyümenin yaklaşık %2,0’lik kısmının bu sektörden kaynaklandığını söyleyebiliriz. Alt sektörlerin Ocak-Aralık dönemi performanslarına bakıldığında, sektörlerin çoğunda zayıf bir görünüm hakim olsa da, son 2 ayın verilerinde önemli toparlanma olduğunu söyleyebiliriz. Kimyasal ürünler, ana-metal ve elektrikli teçhizat, metal eşya ve gıda gibi öncü bazı sektörlerin pozitif ayrıştığını söyleyebiliriz. Bu dönemde bu sektörlerden ana-metalde %6,1, metal-eşyada %4,9, elektrikli teçhizatta %3,9’luk, gıdada %2,5 ve kimyasal ürünlerde %2,4, ve yıllık artışlar göze çarpıyor. Öte yandan, yıllık daralma gösteren sektörlerden makine teçhizat (-%6,8), motorlu-taşıtlar (-%6,8), plastik-kauçuk (-%3,6), giyim (-%0,9) metalik olmayan mineral ürünler (-%0,5) sektörleri de zayıf sektörler olarak öne çıkıyor.

Kaynak: TÜİK, Gedik Yatırım Araştırma *Takvim etkisi ve mevsimsellikten arındırılmış, 3 aylık har. ort.

İmalat PMI endeksi son 12 aydır (Şubat ve Mart aylarındaki 50,2 ve 50,0 seviyeleri hariç tutulursa da Temmuz 2023’ten beri) 50 eşik değerinin altında seyretse de, Eylül’deki 44,3 seviyesinden Ekim’de 45,8’e, Kasım’da 48,3, Aralık’ta 49,1’e yükselmişti. Ancak, imalat PMI endeksi Ocak’ta 48,0 seviyesine geriledi. Buna benzer şekilde, sanayi üretimi ile güçlü ilişkiye sahip elektrik tüketiminde de Ocak’ta yavaşlama olduğunu takip ettik. Buna göre, PMI ve elektrik tüketimi verilerine dayanarak, sanayi üretiminde son 2 aydaki %8’lik artışın ardından, Ocak’ta aylık gerileme görülebileceğini düşünüyoruz. Bu aylık gerilemeye karşın, yıllık büyüme artıda kalmaya (%2-3 seviyelerinde) devam edebilir.

Kaynak: TÜİK, Gedik Yatırım Araştırma *Takvim etkisi ve mevsimsellikten arındırılmış, 3 aylık har. ort.

Kaynak: TÜİK, Gedik Yatırım *ağırlıklar yaklaşık değerleri ifade etmektedir.