BIST 100
Fon portföyünün en az %80'ini özel sektör tahvillerine yatıran ve faiz geliri elde etmeyi amaçlayan fondur.
Firmalar için finansman kaynağı sağlayan özel sektör borçlanma araçları, işletme sermayesi ihtiyaçlarını karşılaması açısından önemlidir. Özel sektör borçlanma araçları (ÖSBA), devlet veya anonim ortaklıklar tarafından çıkarılan borç senetleridir. Vade süresi belirleme, en az 1 yıl koşulu olmak üzere serbesttir, faiz türü sabit veya değişken olabilir. Genel olarak bir veya birkaç aracı kuruluşun oluşturduğu konsorsiyum ile satışa sunulan bu tahvillerin getirilerini likiditesi ve sahip oldukları risk belirler. Bu borçlanma araçları arasında finansman bonosu, varlık ve ipotek teminatlı menkul kıymetler yer alır.
Özel sektör borçlanma araçları fonu nedir ve kim ihraç eder sorusu sıkça araştırılan konular arasında. Bu fonları ihraç eden kurum özel şirketlerdir. Borsa İstanbul’a göre bir yılın altında vadesi olan borçlanma araçlarına “finansman bonosu”, bu süreden uzun vadesi olanlara da “özel sektör tahvili” adı verilir. Bu tür fon varlıklarının en az %80’i özel sektör tahvilinde değerlendirilir. Kalan %20’lik bölüm ise piyasa beklentilerine bağlı olarak çeşitli sabit getiriye sahip araçlarda değerlendirilebilir. Uzun vadeli yatırım yapmak isteyen ve portföy çeşitlendirmesiyle ilgilenen yatırımcılar için uygun olan bu fonlar TEFAS üzerinde yer alır.
Özel sektör borçlanma araçları firmaların büyüme ve gelişmesini sürdürmek için yaptığı yatırımlara kaynak sağlaması açısından önem taşır. Örneğin bir üretim şirketi yeni bir fabrika kurmak veya bir teknolojik yatırım yapmak için fon ihraç ederek gerekli kaynağı sağlayabilir. Bununla birlikte firmaların günlük faaliyetlerini sürdürmek için de ihtiyaç duyabileceği işletme sermayesi bu tür borçlanma araçları ile temin edilebilir. Borçlanma aracı ihracı ile sağlanan kaynak, banka kredisine göre daha düşük faiz oranları sunabilir. Böylelikle firma finansal güç kazanırken borçlanma maliyetini düşürmüş olur. Bu ve benzeri amaçlar doğrultusunda şirketler borçlanma aracı fonu yayınlayarak yatırımcıları kaynak sağlamaya davet edebilir.
Özel sektör tarafından finansman ihtiyacına karşılık olarak farklı birçok alternatif borçlanma aracı piyasaya sürülebilir. Başlıca ÖSBA’lar:
Özel sektör borçlanma araçları firmalar için finans kaynağı sağlar, bununla birlikte birçok farklı avantaja da sahiptir. Bu avantajları şöyle sıralamak mümkün:
Ancak, özel sektör borçlanma araçlarının kullanımı bazı riskleri de beraberinde getirebilir. Faiz oranlarının yükselmesi, geri ödeme güçlükleri veya kredi derecelendirme notlarının düşürülmesi gibi faktörler, borçlanma araçlarının dezavantajları olabilir. Bu nedenle, şirketler finansman stratejilerini dikkatlice planlamalı ve riskleri değerlendirmelidir.
ÖSBA fonları faiz getirisi sağlamak amacıyla kurulmaz. Faiz borç para kullanan kişinin borç verene ödettiği ücret olarak tanımlanabilir. Yani borç para kullanmanın bedelidir ve borç miktarının yüzdesi olarak hesaplanır. Genellikle önceden belirlenen ve sabit miktarlarda olan faiz borcun ifasına kadar ödenmeye devam eder. ÖSBA fonları ise firmaların borç para almak için ihraç ettikleri senetlerdir. Bu senetlerden elde edilen gelir faiz geliri olarak değil sermaye geliri olarak vergilendirilir. Getirisi piyasa koşullarına göre belirlenir ve değişken olabilir. ÖSBA getirileri belirli dönemlerde ödendiği için de faiz gibi değerlendirilmez. Borçlanma açısından faiz genellikle kısa vadeli borçlanmalarda kullanılırken ÖSBA’lar uzun vadeli olarak kullanılabilir.
Özel sektör borçlanma araçları fonu ile faiz arasında yatırımcı açısından da bazı farklar bulunur. Bunlardan en önemlisi faiz gelirli yatırımlara göre ÖSBA’ların daha yüksek risk taşıma ihtimalidir. Bunun en önemli nedeni ÖSBA’ların firma borçlanma aracı olmasıdır. Firma iflas edebilir veya borçlarını geri ödeyemeyecek duruma gelebilir. Faiz gelirli yatırımlar ise genel olarak daha düşük riskler taşır. Risk açısından değerlendirildiğinde ÖSBA’ların daha yüksek getiri sağlama ihtimali vardır. Bununla birlikte ÖSBA’ların likiditesi faiz gelirli yatırımlara göre daha azdır. Vergilendirme tarafında da faiz ile ÖSBA arasında farklar vardır. ÖSBA’lar daha düşük vergi oranı ve muafiyeti gibi bazı avantajlara sahip olabilir.
Yatırımlarınızı en iyi şekilde değerlendirmek için finansal piyasalar ve araçlarla ilgili araştırmalarınızda risk toleransınız da önemlidir. Gedik Yatırım size en uygun araçları bulmak ve yatırımınızı değerlendirmek için çeyrek asrı aşkın tecrübesiyle her zaman yanınızda. Yatırım hesabınızı istediğiniz yerden kolayca açabilmek için Hızlı Hesap uygulamamızı indirebilirsiniz.
Özel sektör borçlanma araçlarının vergilendirilmesi ile ilgili gerçek ve tüzel kişilerin yükümlülüklerini öğrenmek için yazımızı okuyabilirsiniz.
© 2023 Gedik Yatırım Menkul Değerler AŞ. Tüm Hakları Saklıdır.