BIST 100
Resmî Gazete’de yayımlanan tebliğ ve Cumhurbaşkanı Kararı uyarınca otomotiv sektöründeki ÖTV oranları değişti.
3.500 kg altındaki 4×4 pick‑up’lar için ÖTV oranı %4’ten %50’ye yükseltilirken Cumhurbaşkanı Kararı hibrit ve elektrikli araçlar (EV) dahil olmak üzere tüm diğer araçlar için daha kademeli bir yapı getirmiştir. Güncellenen sistem, içten yanmalı motorlu (ICE) binek araçlar için %70’ten başlayıp %220’ye kadar çıkan oranlara sahip olup, %70, %75, %80, %90, %100 ve %170 gibi yeni ara dilimleri ve 1.400 cc’lik yeni bir motor hacmi eşiğini içermektedir.
İçten yanmalı binek araçlar için yeni dilimler şu şekildedir.
<1.400 cc: %70, %75, %80 ve %90
1.400–1.600 cc: %75, %80, %90 ve %100
>2.000 cc: %150, %170 ve %220
Bu düzenleme, önceki daha düz oran yapısının yerini alarak daha “değer bazlı” bir vergilendirme modeli oluşturmuştur. Plug‑in hibritlerde geçen yıl uygulanan teşvik kaldırılarak oran %30’dan %45’e çıkarılırken, elektrikli araçlarda en düşük oran %10’dan %25’e yükselmiş, üst dilimler %75’e kadar ulaşmıştır.
Elektrikli araçlar için yeni yapı şu şekildedir.
<160 kW: %25 ve %55 (1,65 mn TL matrah eşiğine bağlı; önceki sistemde %10 ve %40 ile 1,45 mn TL eşiği)
>160 kW: %65 ve %75 (önceden %50 ve %60 ile 1,35 mn TL eşiği)
Bu durum, giriş seviyesi vergi yükünü önemli ölçüde artırırken, yüksek güçlü elektrik modellerini üst kademe içten yanmalı vergilendirmesine daha fazla yaklaştırmaktadır. Düzenlemeler bugünden itibaren yürürlüğe girmiştir.
Yeni yapının özellikle üst segment içten yanmalı ve elektrik modelleri için toplam vergi yükünü anlamlı şekilde artırırken araç fiyatlamasına ciddi bir karmaşıklık getirdiğini değerlendiriyoruz. Bununla birlikte, bazı yerli üretim, kitlesel pazara yönelik içten yanmalı modelleri (ör. Fiat Egea, Renault Clio) için efektif oranların %80’den %70–75’e gerilemesiyle sınırlı da olsa bir fiyatlama rahatlaması sağlayabileceğini düşünüyoruz. Buna karşılık, özellikle EV segmentinde faaliyet gösteren premium ithal markaların en yüksek fiyat artışlarıyla karşılaşacağı ve bunun satış hacimleri ve marjlar üzerinde aşağı yönlü riskler oluşturacağı kanaatindeyiz.
Mevcut tüketici davranışında fiyat algısının azaldığı bir dönemde talep koşullarında sınırlı bir bozulma öngörsek de, tüketicilerin yüksek vergi yüklerine büyük ölçüde alışmış olmaları nedeniyle yeni düzenlemenin pazarı anlamlı ölçüde bozmayacağını düşünüyoruz. Halihazırda 1,0mn adedin üzerinde bir pazar büyüklüğünün neredeyse kesinleştiği ve 1,2mn adedi aşan senaryoların gündeme geldiği bir ortamda, yeni düzenlemenin pazar büyüklüğünü yeniden 1,0 mn adede doğru baskılayabileceğini değerlendiriyoruz.
İnternet sitemizde yapılan bu paylaşımlar, yalnızca bilgilendirme amaçlı olup herhangi bir şekilde yatırımcılara telkinde bulunma, yatırımcıları yönlendirme yahut yatırımcılara kar/zarar vaadi verme şeklinde yorumlanamaz.