BIST 100
Varant Gelirlerinin Vergilendirilmesi
Varant Gelirlerinin Vergilendirilmesi
Varantlar finansal piyasalarda önemli bir rol oynayan türev araçlardır. Borsa İstanbul'da (BİST) işlem gören varantlar, yatırımcılara belirli bir süre sonunda belirli bir fiyattan bir varlık (hisse senedi, endeks, döviz vb.) satın alma veya satma hakkı tanır. Bu tür finansal işlemlerin vergilendirilmesi, Türkiye'deki sermaye piyasası ve vergi mevzuatı çerçevesinde ele alınmaktadır.
Gelir Vergisi Yasası'nın Geçici 67. Maddesine göre, bu tür varantlar tevkifat yöntemiyle vergilendirilmekte, bu vergi ise bankalar ve aracılık firmaları tarafından hesaplanarak yatırımcı adına devlete ödenmektedir.
Stopaj oranlarının belirlenmesinde 2006/10731 sayılı Bakanlar Kurulu kararı esastır. Bu çerçevede, stopaj uygulamalarında kurumsal yatırımcılar için %0, bireysel yatırımcılar için ise genelde %10 oranında bir vergilendirme uygulanmaktadır. Bakanlar Kurulu'nun kararına göre, hisse senetleri ve hisse endeksleri ile ilgili varantlarda, yatırımcının türüne bakılmaksızın tüm yatırımcılar için %0 stopaj oranı uygulanır.
BİST'te İşlem Gören Varant Gelirlerinin Vergilendirilmesi ile İlgili Yükümlülükler
Tam mükellef gerçek kişi
- BİST’de işlem gören varantlardan elde edilen gelirler üzerinden beyanname verilmez. Eğer elde edilen diğer gelirler için beyanname verilmiş ise BİST’de işlem gören varantlardan elde edilen gelirler bu beyannamedeki gelirlere dahil edilmez.
- Hisse senetlerine ve hisse senedi endekslerine dayalı olarak yapılan varantlardan elde edilen gelirler %0, diğer varlıklara dayalı olarak yapılan varantlardan (örnek: döviz varantı) elde edilen gelirler %10 oranında stopaja tabidir.
Dar mükellef gerçek kişi (*2)
- BİST’de işlem gören varantlardan elde edilen gelirler üzerinden beyanname verilmez. Eğer elde edilen diğer gelirler için beyanname verilmiş ise BİST’de işlem gören varantlardan elde edilen gelirler bu beyannamedeki gelirlere dahil edilmez.
- Hisse senetlerine ve hisse senedi endekslerine dayalı olarak yapılan varantlardan elde edilen gelirler %0, diğer varlıklara dayalı olarak yapılan varantlardan (örnek: döviz varantı) elde edilen gelirler %10 oranında stopaja tabidir.
Tam mükellef kurum
- BİST’te işlem gören varantlardan elde edilen gelirler kurumlar vergisine tabidir.
- Sermaye şirketleri (*1) için %0, diğer kurumsal yatırımcılar için %10 oranında stopaja tabidir.
- Tüm kurumsal yatırımcıların hisse senetlerine ve hisse senedi endekslerine dayalı olarak yapılan varantlardan elde ettikleri gelirler %0 oranında stopaja tabidir.
- Kaynakta kesilen stopaj hesaplanan vergiden mahsup edilir. Mahsup edilemeyen kısmı iade edilir.
Dar mükellef kurum (*1-2)
- BİST’de işlem gören varantlardan elde edilen gelirler üzerinden beyanname verilmez. Eğer elde edilen diğer gelirler için beyanname verilmiş ise BİST’de işlem gören varantlardan elde edilen gelirler bu beyannamedeki gelirlere dahil edilmez.
- Sermaye şirketleri (*1) için %0, diğer kurumsal yatırımcılar için %10 stopaja tabiidir.
- Tüm kurumsal yatırımcıların hisse senetlerine ve hisse senedi endekslerine dayalı olarak yapılan varantlardan elde ettikleri gelirler %0 oranında stopaja tabidir.
(1) Dar mükellef kurumlar ile ilgili belirlemeler Türkiye'de işyeri ve daimi temsilcisi bulunmayan dar mükellef kurumlar açısından geçerlidir.
(2) Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmaları hükümleri saklıdır.
(3) Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre kurulmuş olan anonim, limited ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketler ile benzer nitelikteki yabancı kurumlar sermaye şirketidir. Yatırım fon ve ortaklıkları ile münhasıran menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası aracı getirileri ile değer artışı kazançları elde etmek ve bunlara bağlı hakları kullanmak amacıyla faaliyette bulunan dar mükelleflerden Sermaye Piyasası Kanununa göre kurulan yatırım fonları ve yatırım ortaklıkları ile benzer nitelikte olduğu Maliye Bakanlığınca belirlenen kurumlar da söz konusu uygulamanın kapsamında değerlendirilmiştir.
İnternet sitemizde yapılan bu paylaşımlar, yalnızca bilgilendirme amaçlı olup herhangi bir şekilde yatırımcılara telkinde bulunma, yatırımcıları yönlendirme yahut yatırımcılara kar/zarar vaadi verme şeklinde yorumlanamaz.
© 2023 Gedik Yatırım Menkul Değerler AŞ. Tüm Hakları Saklıdır.