Nisan 2025 Bütçe Performansı

Ocak-Nisan dönemine toplu olarak bakıldığında, merkezi bütçe açığı geçen seneki 691 milyar TL seviyesinden bu sene 886 milyar TL’ye yükselirken faiz dışı açığın 327 milyar TL’den 161 milyar TL’ye gerilediği görülüyor. TÜFE enflasyonuna göre düzeltilmiş olarak ise, geçen yılın aynı dönemindeki manşet rakamlar (bugünün fiyatlarıyla) 999 milyar TL ve 470 milyar TL açığa işaret etmektedir. Bu sonuçlarla, 12-aylık birikimli bütçe açığı geçen ayki 2,30 trilyon TL’de kabaca yatay kalırken faiz-dışı açık 820 milyar TL’den 670 milyar TL’ye geriledi. Bu rakamlar 2024 sonunda 2,11 trilyon TL ve 836 milyar TL idi.

Kaynak: Hazine ve Maliye Bakanlığı, Gedik Yatırım Araştırma

Yılın ilk 4 ayında faiz-dışı açıktaki 166 milyar TL’lik bu gerilemeye karşın, bütçe açığının kabaca 194 milyar TL daha yükselmiş olması artan faiz harcamalarının bütçe performansını bozucu rolünü daha fazla öne çıkarıyor. Şöyle ki, faiz harcamaları nisanda geçen seneki 114 milyar TL’den %129 artışla 261 milyar TL’ye, ocak-nisan döneminde ise 365 milyar TL’den %99 artışla 725 milyar TL’ye yükselmiştir. Bu da güçlü giden vergi gelirleri (ocak-nisan döneminde yıllık %51 artış) ve faiz-dışı harcama tarafındaki yavaşlamaya (yıllık %38 artış) rağmen bütçe açığının yükselmeye devam etmesine yol açmıştır. Hatırlatmak gerekirse, Hazine ve Maliye Bakanlığı 2024 sonunda 2,11 milyar TL’lik bütçe açığının 2025 sonunda 1,9 milyar TL’ye gerileyeceğini öngörmekte. Öte yandan, yılın ilk 4 aylık döneminde vergi gelirlerindeki artışta gelir vergisindeki %100’lük artışın başrolü üstlendiğini söyleyebiliriz, ki bu artışın da en önemli nedeni, sene başında mevduat ve yatırım fonlarındaki %10’dan %15’e stopaj artışı. KDV tahsilatındaki yıllık nominal artış ise Nisan için %56’a, Ocak-Mart dönemi için %58’a ulaşıyor. Bu da tüketim eğiliminin (geçmişe göre zayıflayarak da olsa) halen güçlü seyrettiğine işaret ediyor.,

Kaynak: Hazine ve Maliye Bakanlığı, Gedik Yatırım Araştırma

2025 yılına 2024 yılı bütçesinden yaklaşık 600 milyar TL’ye yakın deprem harcaması aktarıldığını tahmin etmekteyiz. Bu aktarımın bu sene kademeli olarak kullanılması nedeniyle nakit bazlı bütçe açığı tahakkuk bazlı bütçe açığından daha yüksek gerçekleşmektedir. Ocak-Nisan döneminde tahakkuk bazlı olarak 889 milyar TL’lik bütçe açığı nakit bazlı olarak 1,08 trilyon TL’ye işaret etmektedir. Önümüzdeki aylarda da nakit bazlı bütçe açığının daha yüksek seyretmesini bekliyoruz. Sene sonunda tahakkuk bazlı bütçe açığı GSYH’ye oranla %3,5-4,0 civarına gerilese bile, nakit bazlı bütçe açığının seneyi GSYH’nin %4,0’ünün üzerinde bir seviyede kapatması kuvvetle muhtemel görünüyor. Buna göre, yüksek seyreden nakit bazlı açık, enflasyondaki iyileşmeyi sınırlandıran önemli bir unsur olmaya devam ediyor.

Kaynak: Hazine ve Maliye Bakanlığı, Gedik Yatırım Araştırma