Haziran Ayı ISO Türkiye İmalat PMI Verileri

Araştırma Uzmanı Burak Pırlanta

İstanbul Sanayi Odası Türkiye İmalat PMI, haziranda 46,7’ye geriledi (önceki ay 47,2) ve böylece üst üste 15. ay 50,0 eşik değerinin altında kaldı. İSO’nun yayınladığı basın bülteninden öne çıkardığı bazı tespitleri şöyle özetleyebiliriz:

• Talepteki Zayıflık Derinleşti: Yeni ve ihracat siparişleri son üç ayın en sert düşüşünü kaydetti. Düşük talep, üretimin Ekim 2023’ten bu yana en fazla azalmasına yol açtı.
• İstihdamda Sert Gerileme: İstihdam son 9 ayın en büyük düşüşünü yaşadı. Sadece ana metal ve elektrik-elektronik sektörlerinde artış oldu. Diğer sektörlerde personel sayısı azaldı.
• Satın Almalarda Hızlı Düşüş: Satın alma faaliyetleri Eylül 2024’ten bu yana en sert düşüşü gördü. Girdi stokları azaldı, nihai ürün stokları ise zayıf satışlar nedeniyle arttı.
• Maliyetler Arttı, Fiyat Artışları Yavaşladı: TL’deki değer kaybı ve bölgesel riskler maliyetleri artırdı. Ancak zayıf talep nedeniyle nihai ürün enflasyonu yılın en düşük seviyesine indi.
• Tüm Sektörlerde Üretim Düştü: Haziran’da izlenen 10 sektörün tamamında üretim azaldı. En belirgin daralma tekstil sektöründe görüldü.
• Yeni Siparişlerde Sınırlı Artış: Sadece makine ve metal ürünleri grubunda yeni siparişler hafif arttı. Bu sektör ihracatta da son 1 yılın en hızlı büyümesini kaydetti.
• Fiyat Artışları Yaygın Ama Hız Kesti: Tekstil hariç tüm sektörlerde satış fiyatları arttı. Ancak çoğu sektörde fiyat artış hızı yavaşladı. En sert artış ana metalde görüldü.

Kaynak: ISO, Gedik Yatırım Araştırma

Kaynak: ISO, Gedik Yatırım Araştırma

İstanbul Sanayi Odası Türkiye Sektörel PMI haziran ayı raporuna göre, sektörlere ilişkin bazı gelişmeleri ise şöyle sıralayabiliriz:

• Gıda ürünlerinde istihdam yedi ay sonra ilk kez geriledi, üretim yavaşladı; nihai fiyat artışı Temmuz 2024’ten bu yana en düşük seviyede. Tekstil sektöründe üretim ve siparişler Ekim 2022’den bu yana en sert düşüşü yaşadı, fiyatlar üst üste dördüncü ayda da geriledi.
• Giyim ve deri ürünlerinde siparişler ve üretim tekrar daraldı; istihdam ve alımlar 13 aydır kesintisiz azalırken ağaç ve kağıt ürünlerinde üretim üç aydır düşüyor, teslimatlar bir yıl sonra ilk kez gecikti; maliyet ve fiyat enflasyonu yılın en düşük seviyesinde.
• Kimya, plastik ve kauçukta siparişler zayıf seyretti; maliyetler artsa da satış fiyatı artışı son yedi ayın en düşük düzeyinde kaldı. Metalik olmayan minerallerde ihracat toparlansa da üretim daraldı, maliyet enflasyonu yılın zirvesine ulaştı.
• Ana metal sanayinde üretim düşerken satış fiyatları son üç ayın en hızlı artışını gösterdi, istihdam artışı sürdü. Makine ve metal ürünlerinde siparişler 11 ay sonra ilk kez arttı; ancak istihdamda Mayıs 2020'den bu yana en sert düşüş yaşandı.
• Elektrikli ve elektronik ürünlerde ihracat artsa da siparişler ve üretim geriledi; istihdam ikinci ayda da hafif artış gö Kara ve deniz taşıtlarında üretim Mayıs 2020'den bu yana en sert düşüşünü yaşadı; sipariş ve istihdamda belirgin azalma görüldü.

Kaynak: ISO, Gedik Yatırım Araştırma

Sektör PMI Grafikleri, Sektörlere Göre PMI Alt Endeksleri ve raporun tamamı için tıklayın!