Eylül 2025 Enflasyon Verileri

Başekonomist Serkan Gönençler

Eylül ayı TÜFE enflasyonu beklentilerin oldukça üzerinde %3.23 seviyesinde gerçekleşirken yıllık TÜFE enflasyonu %33,0’ten %33,3’e yükseldi. Eylül ayında TÜFE enflasyonu %2,50’lik medyan beklenti ve bizim %2,65’lik tahminimizin oldukça üzerinde %3,23 olarak gerçekleşti. Bu sonuçla, yıllık TÜFE enflasyonu da %33,0’ten %33,3’e yükseldi. Böylece yıllık TÜFE enflasyonunun Mayıs 2024’te gördüğü %75,5 zirvesinden başladığı düşüş süreci de bu ay sekteye uğramış oldu. Çekirdek TÜFE enflasyonu (C grubu) bizim %3,1’lik beklentimizin az üzerinde %3,2 olarak gerçekleşerek (Eylül2024: %3,6) yıllık bazda %33,0’ten %32,5’e geriledi. Yurtiçi ÜFE enflasyonu aylık %2,52 seviyesinde gerçekleşerek (Eylül 2024: %1,37) yıllık bazda %25,2’den %26,6’ya yükseldi. Hatırlatmak gerekirse, Yİ-ÜFE enflasyonu Nisan’da %22,5 seviyesine kadar gerilemişti.

Veri öncesinde, özellikle gıda enflasyonu kaynaklı yukarı yönlü risklere dikkat çekmiş, 1 Ekim’de İTO’nun açıkladığı İstanbul enflasyonu sonrası bu yöndeki vurgumuzu daha da kuvvetlendirmiştik. Gıda enflasyonunun İTO’nun gıda kalemi için açıkladığı %3,8’in de üzerinde %4,6 olarak gerçekleşmesiyle, manşet enflasyonun beklentilerin oldukça üzerine çıktığını görüyoruz. Burada bir diğer olumsuz nokta da bu yüksek rakamın sebze-meyve kaynaklı değil, diğer kalemlerden (diğer işlenmemiş gıda ve işlenmiş gıda) kaynaklanmış olması. Sebze-meyve fiyatlarında kış aylarında gördüğümüz zamlarla birlikte gıda enflasyonunun önümüzdeki aylarda da yüksek gerçekleşmesi kuvvetle muhtemel. Gıda dışında beklentilerimize göre çok fazla sürpriz olmadığını söyleyebiliriz; şöyle ki %3,1 beklediğimiz çekirdek enflasyon (C grubu) %3,2 olarak gerçekleşmiş görünüyor. Bununla beraber, bir sürpriz olmaması çekirdek enflasyonun dezenflasyon hedefine göre oldukça yüksek olduğunu değiştirmiyor. Çekirdek enflasyonun alt bileşenlerine bakıldığında, hizmet enflasyonunda katılığın mevsimsel faktörlerin (örneğin eğitim kalemi) de etkisiyle sürdüğünü ve aylık %4,1 seviyesinde gerçekleştiğini görüyoruz. Çekirdek mallar enflasyonu, özellikle de dayanıklı mal grubu, önceki aylara nazaran yüksek gelmiş olsa da daha ılımlı seyretmeye devam ediyor. Yıllık bazda bakıldığında, hizmet enflasyonu (%44,7) ile temel (çekirdek) mallar enflasyonu (%19,9) arasındaki derin ayrışmanın devam ettiğini söyleyebiliriz. Aylık bazda tahmini en zor kalem haline gelen giyim enflasyonu ise yeni sezona girilmesiyle %3,9 seviyesinde gerçekleşmiş görünüyor, ki beklentimizin az üzerindeki çekirdek enflasyon rakamını buna bağlayabiliriz. Giyim enflasyonunun mevsimsel olarak en yüksek gerçekleştiği ayın Ekim olması (Ekim 2023: %14,0 – Ekim-2024: %14,6) dikkate alındığında, önümüzdeki ay bu kalemden manşet enflasyona ciddi bir katkı (%1 puana yakın) gelebilir. Buna göre, Ekim TÜFE enflasyonu da %2,5-3,0 aralığında gerçekleşebilir.

Ekim enflasyonunun %2,5 veya üzerinde gerçekleşmesi halinde, 10-aylık kümülatif enflasyon %28,5-29,0’a ulaşmış olacak. Bu, TCMB’nin tahmin aralığının (%25-29) üst bandına yılın bitmesine daha 2 ay varken çok yaklaşılması anlamına geliyor. Bu durumda, TCMB’nin geçen toplantıda enflasyonda belirgin bozulma olması durumunda sıkılaştırma yapılacağı yönlendirmesi de dikkate alındığında, 23 Ekim’de faiz indirimini gerekçelendirmek oldukça zorlaşmış durumda. Dolayısıyla, bu veri sonrasında TCMB’nin Ekim’de faiz indirimlerine ara verme ihtimalinin arttığını değerlendiriyoruz. Mevcut politika faizi olan %40,5’in (mevduat faizleri bir miktar daha yüksek) stopaj sonrası net hali %33,4’e geliyor, ki bu da şu anki yıllık enflasyona (%33,3) denk. Bu da Ekim’de faiz indirimlerine ara verilmesini destekliyor. Öngördüğümüz enflasyon patikasına göre (TÜFE enflasyonu seneyi %32’ye yakın kapatacak gibi duruyor), TCMB Aralık ayında (100-150 baz puanlık bir adımla) faiz indirim sürecine geri dönebilir. Bu durumda politika faizi sene sonunda %39,0-39,5 gibi bir seviyede olabilir. Ekim ve Kasım enflasyonları ile birlikte rezervlerinin gelişimine göre Aralık toplantısına ilişkin karar şekillenecektir.

Tüm tablo ve grafikler için tıklayın.