PİYASA VERİLERİ

Son Değer

Değişim

*Veriler, 15 dakika gecikmeli olarak gelmektedir. Borsa İstanbul seans saatleri içerisinde veriler temin edilmekte olup Borsa İstanbul'un kapalı olduğu gün ve saatlerde son işlem gününün kapanış verisi yansıtılmaktadır.

BIST 100

Loading
Gedik Yatırım'da Hesap
Açmak Çok Kolay!

İstediğiniz yerden, istediğiniz zaman şubeye gitmeden, beklemeden görüntülü görüşme ile kolayca hesap açabilirsiniz.

Bizi Tanıyın

Yatırımcı Rehberi

TR
EN

Dow Jones Endeksi Nedir?

Dow Jones Endeksi Nedir?

Yayınlanma Tarihi: 27.12.2023

 

Yatırım tutkunlarının, finans ekosisteminden gelir elde edenlerin veya sadece ekonomi haberlerini takip edenlerin adını sıkça duyduğu Dow Jones, sanat tarihinde ismi duyulan ressamlar, artistler veya bilim dünyasının önde gelen kişileri gibi finans ve borsa çevrelerinin fenomenlerinden biri. Hatta belki de en önemlilerinden biri. İsminin geçtiği her cümleye heyecan katan Dow Jones nedir detaylarıyla öğrenmek ister misiniz? İşte tüm detaylar.

Dow Jones Endeksi'nin Tanımı ve Tarihi

Genellikle Dow olarak anılan Dow Jones Endüstriyel Ortalaması (DJIA) dünyada en iyi bilinen ve en çok takip edilen borsa endekslerinden biridir. Dow Jones endeksi teknoloji, finans, sağlık ve tüketim malları da dâhil olmak üzere çeşitli sektörlerdeki halka açık en büyük 30 ABD şirketinin performansını izler. Endeksin kuruluşu 1800’ün son çeyreğine kadar uzanır. Orijinal adı Dow, Jones & Co. olan finans haber bürosunun kurucuları gazeteci Charles Dow ve Edward Davis Jones’tur.

 

 

Haber bürosunda çalışmakta olan Dow yatırımcıların ve hisse senetlerinin tepkilerini gözlemlerken dalgalanma yönünün belirli zamanlarda aynı yönde olduğunu fark etti. Bu günlük harekete bir sayı koymak için Amerika’nın en etkili 12 şirketini seçti. Günün sonunda bu 12 şirketin hisse senedi fiyatlarının ortalamasını almaya başladı. Böylelikle Dow Jones Endüstriyel Ortalaması’nı oluşturdu. 26 Mayıs 1896'da The Wall Street Journal'da tanıtılan DJIA, borsa aktivitesinin ilk endeksiydi. Endeks başlangıçta şu 12 şirketi kapsıyordu:

  • American Cotton Oil
  • American Sugar
  • American Tobacco
  • Chicago Gas
  • Distilling & Cattle Feeding
  • General Electric
  • Laclede Gas
  • National Lead
  • North American
  • Tennessee Coal and Iron
  • S. Leather
  • S. Rubber

O zamanlar bu şirketler Amerikan endüstrisinin devleri arasındaydı. General Electric (GE) hariç diğerleri yıllar içinde parçalandı, devralındı, dağıtıldı veya yan statüye düşürüldü. GE ise 120 yılı aşkın süre boyunca Dow Jones’un bileşeni olarak kaldı. Bu şirket de 2018 yılında DJIA’dan çıkarıldı.

Dow Jones'un Hesaplanması

Dow Jones Endüstriyel Ortalaması, fiyat ağırlıklı bir endeks. Yani endeksteki hisselerin her biri DJIA’nın genel değeri üzerinde orantılı etkiye sahip. Endeksteki kâğıtların her birinin fiyatına göre etkisi farklı. Yüksek hisse senedi fiyatlarına sahip şirketler daha düşük olanlara göre daha etkili. Başlangıçta 12 şirketin ortalaması alınarak yapılan basit hesaplama her bir hisse senedinin etkisi göz önünde bulundurularak geliştirildi. Artık hesaplama için toplama-çıkarmadan biraz daha fazla matematik bilgisi gerekiyor. Formüle kısaca göz atalım.

Dow Jones Hesaplama Formülü

DJ hesaplama formülü her bir hissenin gün içinde genel endekse etkisini ölçmek için birçok farklı bileşenin bir arada hesaplandığı matematiksel bir yöntemdir. Bu yöntem için şöyle bir formül geliştirilmiş:

Bu formülde geçen

P = ’nci hisse senedinin fiyatı

 = Endeksteki hisse senedi sayısı

 

Dow Jones hesaplama yöntemini rahat anlayabilmek için kendi varsayımsal endeksimizi Dow çizgisine göre oluşturalım. Sadece iki hisse senedinin (A ve B) işlem gördüğü bir finansal sistem düşünün. Bu iki senedin yer aldığı endekse de AB endeksi diyelim. A hissesinin 1. günde hisse başına 20$'dan, B hissesinin ise 80$'dan işlem gördüğünü varsayalım. Başlangıçtaki Dow formülünü varsayımsal AB endeksi örneğimize uygularsak 1. gün için şu değeri alırız:

formül2

Ertesi gün A'nın fiyatının 25 dolara çıktığını ve B'nin fiyatının 75 dolara düştüğünü varsayalım. İkinci gün şu sonucu alırız:

formül3

Her iki sonucun aynı olduğunu görüyorsunuz değil mi? Bu A hisse senedindeki pozitif fiyat hareketinin B hisse senedinin eşit değerdeki ancak negatif fiyat hareketinin iptal edildiği anlamına gelir. Bu nedenle endeks değeri değişmeden kalır. Üçüncü gün A hissesi 30 dolara, B ise 85 dolara çıkmış olsun. Bu durumda sonuç şöyle olur:

formül4

Her iki hissenin değişimlerine baktığımızda B’nin 10 dolarlık değişiminin genel endeks değerine daha fazla etki yaptığını görebilirsiniz. Borsaya yeni bir C hissesi katıldığında ise formülün düzeltilmesi için “bölen (divisor)” devreye girer. Divisor, eski stokların toplamı ile yeni giren hissenin de yer aldığı toplam rakamın birbiriyle oranıdır. Yani endekse yine giren hisse senedi ve eskilerinin toplamı eski endeksin son bilinen değerine bölünür. Böylelikle bir “D” değeri oluşur. Bu değer tüm hisselerin toplamına bölünür, böylelikle endekste bir düzenleme yapılır. Var olan hisselerden biri endeksten çıkartıldığında ise düzeltme işlemi kalan iki hisse toplamının önceki endeks değerine bölünmesi ile elde edilir.

hesap açmak çok kolay!

Hesabınızı dilediğiniz yerden dakikalar içinde açın, tüm yatırım işlemlerinizi kolayca gerçekleştirin.

Hesaplama Sırasında Dikkat Edilmesi Gerekenler

DJIA hesaplamasında dikkat edilmesi gereken faktörleri şöyle sıralamak mümkün:

  • Hisse Bölünmeleri: Bir şirket hisse bölünmesine uğrayabilir. Endeksin bütünlüğünü korumak için bölen bu değişikliği hesaba katacak şekilde ayarlanır.

  • Birleşmeler ve Satın Almalar: Bu durumlarda DJIA değişikliklere uğrayabilir. Bölen ayarlaması yapılırken yeni şirketin piyasa değeri endeks içindeki göreceli ağırlığını yansıtacak şekilde ayarlanır.

  • Temettüler: Bir şirketin kârının hissedarlarına dağıtımı olan temettü ödemeleri, DJIA hesaplamasına doğrudan yansıtılmaz ancak şirketin hisse senedi fiyatındaki değişiklikler yoluyla endeksi dolaylı olarak etkileyebilir.

Dow Jones ve Diğer Endeksler

Piyasada yatırım ve analiz yapılan tüm finansal endeksler özgün metodolojiye sahiptir. Her bir endeks pazarın belirli bölümünün performansını yansıtır. Genellikle ABD ekonomisi için bir rehber olarak ve daha spesifik olarak borsanın durumu hakkında fikir vermek için kullanılan önemli diğer iki endeks S&P 500 ve Nasdaq’tır. Endeksleri birbiriyle karşılaştırarak özgün kriterlerine göz atalım.

Dow Jones ve S&P 500 Karşılaştırması

Hem DJIA hem de S&P 500, ABD borsasının durumunu ölçmek için sıkça kullanılır. Bununla birlikte iki endeks arasında bazı önemli farklar vardır. Bu farkları aşağıdaki tabloda görmeniz mümkün.

 

 

DJIA

S&P 500

Şirket Sayısı

30

500

Ağırlıklandırma Teması

Fiyat ağırlıklı (daha yüksek fiyata sahip hisse senetleri etkili)

Piyasa değeri ağırlıklı (daha büyük piyasa kapitalizasyonuna sahip şirketler etkili)

Sektör Temsili

Finans ve sanayi gibi geleneksel sektörler

Teknoloji, sağlık hizmetleri ve tüketim malları dâhil daha geniş sektör ağı

 

Dow Jones ve NASDAQ Karşılaştırması

DJIA ve Nasdaq Composite geniş çapta takip edilen endekslerdir ancak pazarın farklı bölümlerini takip ederler. Farklarını tabloda görmek mümkün:

 

 

DJIA

Nasdaq

Odaklanma

Büyük, köklü şirketlere odaklanır.

Teknoloji şirketlerine odaklanır.

Ağırlıklandırma

Fiyat ağırlıklı

Piyasa değeri ağırlıklı

Performans (iki endeks birbirine göre)

Daha az değişken

Daha fazla değişken

 

Dünya çapında elektronik menkul kıymet alım satımını yöneten NASDAQ ile ilgili daha fazla bilgi edinmek için tıklayın!

Dow Jones'un Yatırımları Etkileme Şekli

En aktif 30 hisse senedinin fiyatlarını içeren Dow Jones Endüstriyel Ortalaması borsanın genel yönünü doğrudan etkiler. Dow yükseldiğinde bu yükseliş eğilimi olarak kabul edilir. Bu noktada Dow Jones ve yatırımlar arasındaki bağlantıya odaklanabilir ve DJIA’nın güvenilir bir ekonomik gösterge olup olmadığının yanıtını arayabiliriz. En nihayetinde endekste sadece 30 hisse var ve günümüz ekonomisinde bu okyanusta bir damla.

 

Şöyle düşünmek mümkün: Bu damla tüm okyanus suyunu etkiliyor. Dow ABD ekonomisinin en yüksek sermayeli 30 şirketini temsil etmenin yanı sıra finans medyasının en çok referans aldığı ABD piyasa endeksleri arasında yer alıyor. Dolayısıyla endeks temelde genel piyasa eğiliminin iyi bir göstergesi. Endeksin fiyat tablosunu tüm ABD endekslerinin en kapsayıcısı olan Wilshire 5000’inkiyle karşılaştırdığınızda şaşırtıcı benzer yollar izlediğini görebilirsiniz. Bunun en güzel örneği tarihteki borsa düşüşünde görüldü. Dow, ondan daha spekülatif olan Nasdaq endeksinden önce düşmeye başladı ve bu düşüş uzun dönemler boyunca devam etti.

Dow Jones Endeksi'ndeki Şirketler

Dow kriterlerini karşılayan seçkin 30 şirketi aşağıdaki tabloda görebilirsiniz.

 

Şirket

Piyasa Değeri ($)

Tanım

American Express (NYSE:AXP)

119 milyar

Kredi kartı, finansal hizmetler şirketi

Amgen (NASDAQ:AMGN)

142,3 milyar

Kanser, kalp hastalığı, böbrek bozuklukları gibi hastalıkları tedavi eden bir biyoteknoloji şirketi

Apple (NASDAQ:AAPL)

2,9 trilyon

iPhone, iPad ve Mac gibi teknolojik cihazların üreticisi

Boeing (NYSE:BA)

129,83 milyar

Ticari, askeri uçak üreticisi

Caterpillar (NYSE:CAT)

129,33 milyar

İnşaat ve madencilik ekipmanları üreticisi

Chevron (NYSE:CVX)

272,86 milyar

Entegre petrol ve gaz şirketi

Cisco Systems (NASDAQ:CSCO)

193,4 milyar

İnternet ağ cihazlarının üreticisi

Coca-Cola (NYSE:KO)

246,7 milyar

Dünyanın en büyük içecek şirketi

Dow, Inc. (NYSE:DOW)

36,16 milyar

Boya, ambalaj plastiği kauçuk da dahil olmak üzere kimyasal madde üreticisi

Goldman Sachs (NYSE:GS)

111,8 milyar

Lider bir yatırım bankası ve varlık yönetimi şirketi

Home Depot (NYSE:HD)

306,7 milyar

Ev geliştirme ürünlerinin lider perakendecisi

Honeywell International (NASDAQ:HON)

125,8 milyar

Uçak motorları ve klimalar gibi ürünler üreten üretici

Intel (NASDAQ:INTC)

188,3 milyar

Yarı iletken üreticisi

International Business Machines (NYSE:IBM)

139,8 milyar

Çeşitlendirilmiş bilgi teknolojisi şirketi

Johnson & Johnson (NYSE:JNJ)

360,2 milyar

Çeşitlendirilmiş sağlık şirketi

JPMorgan Chase (NYSE:JPM)

440,6 milyar

Büyük ticari ve yatırım bankası

McDonald's (NYSE:MCD)

200,2 milyar

Dünyanın en büyük restoran şirketi

3M (NYSE:MMM)

52,4 milyar

Scotch marka bantlardan Ace bandajlarına kadar ürünler üreten holding

Merck (NYSE:MRK)

259,3 milyar

İlaç ve hayvan sağlığı şirketi

Microsoft (NASDAQ:MSFT)

2,79 trilyon

Lider kurumsal yazılım şirketi

Nike (NYSE:NKE)

161,6 milyar

Lider spor giyim şirketi

Procter & Gamble (NYSE:PG)

354,96 milyar

Tıraş makinesi, kağıt ürünleri ve temizlik ürünleri dahil olmak üzere ev ürünleri üreticisi

Salesforce.com (NYSE:CRM)

217,7 milyar

Bulut tabanlı kurumsal yazılım şirketi

Travelers (NYSE:TRV)

39,25 milyar

Mülkiyet ve kaza sigortası şirketi

UnitedHealth Group (NYSE:UNH)

495,7 milyar

ABD'nin en büyük sağlık sigortası şirketi

Verizon (NYSE:VZ)

153,5 milyar

Büyük bir telekomünikasyon şirketi

Visa (NYSE:V)

514,7 milyar

Lider kredi kartı şirketi

Walgreens Boots Alliance (NASDAQ:WBA)

18,14 milyar

Büyük eczane zinciri

Walmart (NYSE:WMT)

419,8 milyar

Dünyanın en büyük fiziksel perakendecisi

Walt Disney (NYSE:DIS)

172,4 milyar

Çeşitlendirilmiş eğlence şirketi

Dow Jones Endeksi'ndeki Önde Gelen Şirketler

ABD ekonomisinin öncüleri olarak kabul edilen şirketler performansları ile borsanın genel durumu üzerinde önemli etkiye sahip. İşte DJIA listesinde lider kabul edilen 5 şirket:

Lider teknoloji şirketi dünyanın en değerli markalarından biridir. Marka iPhone, iPad ve MacBook gibi yenilikçi ürünleriyle tanınır.

  • Microsoft (MSFT)

Şirket, Windows işletim sistemi, Office üretkenlik paketi ve Xbox oyun konsoluyla tanınıyor.

  • Visa (V)

Visa, dünya çapında elektronik fon transferlerini kolaylaştıran finansal hizmetler şirketidir. Dünyanın en büyük ödeme ağı operatörlerinden biridir.

  • UnitedHealth Grubu (UNH)

Amerika Birleşik Devletleri'ndeki en büyük sağlık sigortacısı olan şirket eczane hizmetleri ve bakım sunumu dâhil olmak üzere çeşitli bölümlerde hizmet veriyor.

  • JPMorgan Chase & Co (JPM)

Yatırım bankacılığı, varlık yönetimi, özel bankacılık, özel varlık yönetimi ve hazine hizmetlerinin yanı sıra perakende ve ticari alanlarda da faaliyet gösteriyor.

Dow Jones'a Hangi Şirketler Dahil Edilir?

Bir şirketin Dow 30’da yer alması için aşağıdaki kriterleri karşılaması gerekir:

  • ABD'de kurulmalı ve merkezi ABD'de olmalı
  • ABD'den çok sayıda gelir elde etmeli
  • Dow'un genel ABD ekonomisini temsil etmesine yardımcı olmalı, yani daha az ulaşım ve kamu hizmetleri vermeli
  • Çok sayıda yatırımcıyı çekebilmeli
  • Sürdürülebilir büyüme sergilemeli
  • Mükemmel bir üne sahip olmalı
Loading
S&P 500 Nedir? Hissesi Nasıl Alınır?

S&P 500, ABD borsalarında bulunan 500 şirketi nitelendiren bir borsa endeksidir. S&P 500 hakkındaki detaylı bilgileri içeriğimizde bulabilirsiniz.

Dow Jones'un Kullanıldığı Analizler

Endeksle ilgili bilgiler ve başarılı 30 şirket isimleri yatırım yapanlar için her zaman iştah açıcı oldu. Bununla birlikte Dow’a doğrudan yatırım yapılmıyor ancak performansını izleyen bir yatırım fonu veya benzeri varlığa yatırım yapmak mümkün. Amerikan Borsası’nı takip etmek ve işlem yapmak için endeksin kullandığı analizleri de bilmek önemlidir. Detaylar için yurt dışı borsalar sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.

Dow Teorisi

Dow Teorisi bir finansal teoridir. Bu teori sektörel ortalamalardan birisi önceki önemli yüksek seviyenin üzerine çıktığında veya benzer bir ilerleme yapması durumunda piyasanın yükseliş eğiliminde olduğunu söyler. Örneğin, Dow Jones Endüstriyel Ortalaması (DJIA) orta seviye bir yüksekliğe tırmanırsa yatırımcı yükseliş eğilimini teyit etmek için Dow Jones Taşımacılık Ortalaması (DJTA) yükselişini izleyebilir.

Teknik Analizde Dow Jones Kullanımı

Teknik analizlerde Dow Teorisi çalışma prensibi sıkça kullanılır. Bu teorinin 6 ana bileşeni bulunur. Bu bileşenler ve ifade ettiklerini şöyle sıralamak mümkün:

  1. Piyasa her şeyi iskontoya yönlendirir. Bu ifadeyi “Etkin Piyasa Hipotezi” olarak açıklayabiliriz. Bu hipotezde finansal piyasaların tüm bilgilere açık, anında tepki verecek şekilde etkin çalıştığı savunulur.

  2. Üç temel piyasa trendi türü vardır: Piyasalarda genellikle boğa ve ayı trendleriyle karşılaşılır. Daha geniş perspektifte ikincil trendler de bulunur. Bunlar “piyasa gürültüsü” olarak kabul edilir.

  3. Birincil boğa - ayı trendleri üç aşamadan geçer. Her trende göre katılım ve çekilmenin aşamaları bulunur ve bu dönemlerde yatırımcıların genel hareket eğilimleri aynıdır.

  4. Bir trendin oluşması için Dow’un öne sürdüğü endekslerin veya piyasa ortalamalarının birbirini onaylaması gerekir.

  5. Fiyat ana trend yönünde hareket ederse işlem hacmi genellikle artar. Aksi yönde hareketlerde ise hacim azalır. Düşük hacim trenddeki zayıflığı işaret eder.

  6. Trendler net bir geri dönüşe kadar devam eder. Birincil trendlerdeki geri dönüşler ikincil trendlerle karıştırılabilir. Bu nedenle teori ihtiyatlı olmayı ve olası tersine dönüşün doğrulanması için endekslerin karşılaştırılması gerektiğini savunur.

 

Gedik Yatırım ile hem yurt içi hem de yurt dışı borsalarda işlem yapmanız mümkün. Yatırımlarınızda yabancı şirketleri takip ediyorsanız uzman kadromuzla iletişime geçebilirsiniz. Hemen formu doldurun, yatırımlarınızın yeni çağını birlikte tasarlayalım.

İnternet sitemizde yapılan bu paylaşımlar, yalnızca bilgilendirme amaçlı olup herhangi bir şekilde yatırımcılara telkinde bulunma, yatırımcıları yönlendirme yahut yatırımcılara kar/zarar vaadi verme şeklinde yorumlanamaz.

İlginizi Çekebilecek Yazılar

BİZİ TAKİP EDİN

© 2023 Gedik Yatırım Menkul Değerler AŞ. Tüm Hakları Saklıdır.