Fibonacci Geri Çekilmesi

Leonardo Fibonacci, 13. yüzyılda yaşamış bir İtalyan matematikçidir ve onun adıyla anılan Fibonacci dizisi şu şekilde oluşur:

0, 1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, …

Bu dizide her sayı, kendisinden önce gelen iki sayının toplamıdır. Bu sayı dizisi büyüdükçe, ardışık iki sayının oranı 1.618’e yaklaşır. Bu oran, doğada altın oran (golden ratio) olarak bilinir ve deniz kabuklarından galaksi spirallerine, çiçek yapraklarından insan vücuduna kadar pek çok yapıda karşımıza çıkar.

Teknik analizde ise bu oranlar ve diziler, piyasalardaki doğal döngüleri ve psikolojik seviyeleri anlamaya yardımcı olmak amacıyla kullanılır.

Fibonacci geri çekilmesi, bir varlığın fiyatı belirli bir yönde güçlü bir şekilde hareket ettikten sonra, bu hareketin ardından yaşanan geçici düzeltmelerin (geri çekilmelerin) hangi seviyelerde durabileceğini öngörmeye çalışır.

Bu analizde en çok kullanılan geri çekilme seviyeleri şunlardır:

23.6% – 38.2% – 50% – 61.8% – 78.6%

Bu seviyeler, yatırımcıların fiyatın geçici olarak geri çekilmesini beklediği kritik destek ve direnç noktalarıdır.

Adım 1: Trendi Belirleyin

Fibonacci geri çekilmesi ancak bir yükseliş veya düşüş trendi varsa uygulanmalıdır. Öncelikle net bir dip ve tepe noktası belirlenmelidir.

• Yükselen trendde: Dipten tepeye çizilir.
• Düşen trendde: Tepeden dibe çizilir.

Adım 2: Fibonacci Aracı ile Çizim Yapın

Teknik analiz platformlarının çoğunda (TradingView, MetaTrader, Investing.com vb.) "Fibonacci Retracement" aracı bulunmaktadır. İlgili trend doğrultusunda bu aracı kullanarak seviyeler çizilir.

Adım 3: Kritik Seviyeleri Takip Edin

Çizilen Fibonacci seviyeleri, olası destek ve direnç bölgeleri olarak işaretlenir. Bu seviyeler fiyatın geri döneceği, duraklayacağı veya yön değiştireceği bölgeler olabilir.

23.6% – Hafif Düzeltme

Fiyat, güçlü bir trend içerisindeyse yalnızca yüzeysel bir düzeltme yapabilir. 23.6 seviyesinden dönüyorsa trendin sağlıklı olduğu söylenebilir.

38.2% – Orta Düzey Düzeltme

Trendin devamı açısından önemli bir seviye olarak görülür. Alım/satım için fırsatlar burada aranabilir.

50% – Psikolojik Seviye

Teknik olarak Fibonacci seviyeleri arasında yer almasa da, yatırımcılar tarafından sıklıkla takip edilir. "Yarısını geri verir" mantığıyla çalışır.

61.8% – Altın Oran

En kritik seviyedir. Fiyat bu seviyede duraksar ya da dönerse trendin devam etme ihtimali artar.

78.6% – Derin Düzeltme

Trendin bozulmadığı ancak zayıfladığı düzeydir. Bu seviyenin altına inilirse trendin yön değiştirme riski artar.

Fibonacci seviyeleri tek başına kullanıldığında yanıltıcı sinyaller verebilir. Bu yüzden yatırımcılar genellikle diğer teknik analiz araçlarıyla birleştirir:

• Hareketli Ortalamalar (MA): Fibonacci seviyeleriyle çakışan MA seviyeleri güçlü destek/direnç olarak çalışabilir.
• RSI (Göreli Güç Endeksi): Aşırı alım/satım bölgeleriyle birlikte değerlendirilerek dönüş sinyalleri alınabilir.
• MACD: Trendin gücü ve dönüş noktaları hakkında fikir verir.
• Mum Formasyonları: Özellikle pin bar, engulfing, doji gibi formasyonlarla birlikte Fibonacci seviyeleri çok daha anlamlı hale gelir.

Örneğin A hissesinde 2025 yılının ilk çeyreğinde 50 TL'den 80 TL'ye kadar yükselen bir trend olduğunu varsayalım. Fibonacci çizildiğinde:

• 61.8% seviyesi → 61.5 TL civarına denk gelir.
• Eğer fiyat 80 TL'den geri çekiliyor ve 61.5 TL civarında destek buluyorsa, burası alım için fırsat olabilir.
• 50% ve 38.2% seviyelerinde de fiyatın geçici duraklamalar yapması olasıdır.

Fibonacci Seviyelerinin Hesaplanması

Fiyat hareketinin toplamı: 80 TL – 50 TL = 30 TL

Bu 30 TL’lik fark üzerinden geri çekilme seviyeleri şu şekilde hesaplanır:

Teknik Yorum ve Olası Senaryolar

61.8% seviyesi → 61.5 TL: Bu seviye, Fibonacci analizinin en önemli düzeltme noktasıdır ve "altın oran" olarak bilinir. Eğer fiyat 80 TL zirvesinden düşmeye başladıysa ve 61.5 TL civarında destek buluyorsa, bu nokta teknik analizciler tarafından potansiyel bir "dip" olarak değerlendirilir.

Yani yatırımcılar bu seviyede alım yaparak trendin devamını bekleyebilir.

50% seviyesi → 65 TL: Bu seviye, teknik analizde önemli bir psikolojik eşiği temsil eder. Birçok yatırımcı fiyatın en azından yarısını geri vermesini normal kabul eder. Eğer fiyat 65 TL'de toparlanma gösteriyorsa, bu da güçlü bir destek olarak kabul edilir.

38.2% seviyesi → 68.5 TL: Bu seviye ise daha hafif düzeltmelerde fiyatın dönmesini beklediğimiz noktadır. Eğer trend çok güçlüyse, fiyat sadece %38.2 seviyesine kadar çekilip oradan yeniden yukarı yönlü hareket edebilir.

Yatırımcı Ne Yapmalı?

Bu seviyeler kesin dönüş noktaları değil; olası tepkisel alanlardır. Yani yatırımcı:

Bu seviyelerde oluşan mum formasyonlarını (örneğin doji, hammer) gözlemlemeli, işlem hacmindeki artışları takip etmeli ve varsa RSI, MACD gibi indikatörlerden gelen onay sinyallerini dikkate alarak pozisyon açmalıdır.

Örneğin, fiyat 61.5 TL seviyesine düştüğünde RSI aşırı satım bölgesine girerse ve hacim artışı gözlenirse, bu durum 61.5 TL’nin güçlü bir destek olduğunu ve yeni bir yükseliş trendinin başlayabileceğini gösterebilir.

Kısacası, Fibonacci seviyeleri "fiyat buraya düşerse al" diyen bir sistem değildir ancak bu seviyeler, yatırımcının radarına girmesi gereken teknik eşiklerdir. Buralarda fiyatın nasıl tepki verdiğini izlemek, stratejik giriş ve çıkışlar için değerli sinyaller üretebilir.

Avantajları:

• Psikolojik seviyeleri gösterir.
• Geri çekilme hedeflerini belirlemede etkilidir.
• Kolay uygulanabilir.
• Destek ve direnç seviyelerinin belirlenmesinde yardımcı olur.

Sınırlılıkları:

• Geçmiş fiyatlara dayalıdır, garanti vermez.
• Yanıltıcı sinyaller üretebilir.
• Yanlış trend seçiminde tüm analiz boşa gidebilir.
• Kendi başına değil, başka araçlarla desteklenerek kullanılmalıdır.

Fibonacci yalnızca geri çekilmelerde değil, fiyatın gidebileceği noktaları tahmin etmede de kullanılır. Bu yönteme "Fibonacci Extension" (Uzantı) denir. Özellikle trendin devam etmesi durumunda potansiyel hedef seviyeleri belirlemek için kullanılır:

• 127.2%
• 161.8%
• 261.8%
• 423.6%
  
  

Bu seviyeler, trendin uzama potansiyelini gösterir.

Fibonacci geri çekilmesi, teknik analizde yatırımcılara yön bulmak, strateji oluşturmak ve psikolojik sınırları ölçmek adına eşsiz bir araç sunar ancak bu aracın bir "kristal küre" olmadığını, mutlaka diğer teknik/fundamental analizlerle desteklenmesi gerektiğini unutmamak gerekir. Özellikle volatil piyasalarda, Fibonacci seviyeleri size yalnızca muhtemel durak noktalarını sunar. Ne zaman alım-satım yapacağınıza dair nihai kararı ise risk yönetiminiz ve piyasa algınız belirler.