BIST 100
Kripto para piyasalarında sıkça duyduğumuz altcoin terimi "alternatif" ve "coin" kelimelerinin bir araya gelmesiyle oluşur ve Bitcoin dışındaki tüm kripto para birimlerini ve token'ları kapsayan bir şemsiye terim olarak kullanılır. Kripto para piyasasının renk katmanlarını oluşturan altcoinler farklı özelliklere, teknolojilere ve dolayısıyla farklı amaçlara sahiptir. Piyasaya büyük bir çeşitlilik sunan altcoin yatırımcılara geniş bir yelpaze seçeneği sunarak kripto para evrenini daha heyecan verici hale getirir. Bitcoin’in gölgesinde parlayan altcoin’leri ele aldığımız yazımızda altcoin nedir ve nasıl ortaya çıkmıştır, detaylı olarak inceleyeceğiz. Altcoin’lerin farklı türlerini ve yatırım yaparken nelere dikkat edilmesi gerektiğini merak ediyorsanız sanal ötesi gerçeklik yolculuğumuza başlayalım.
Kripto para dünyasının ilk adımı Bitcoin olsa da bu engin okyanusta keşfedilmeyi bekleyen çok daha fazlası bulunur. Altcoin ne demektir sorusunu kısaca şöyle yanıtlamak mümkün: Bitcoin dışındaki binlerce coin ve token'a altcoin denir. Hisse senedi borsalarında olduğu gibi her birinin kendine özgü bir kodu vardır. Altcoin'ler protokollerde kendini gösteren bir farklılaşma stratejisi izler: Blok onay süresi, blok boyutu, kullanılan algoritma, sunulan hizmetler ve arz miktarı gibi parametreler her altcoin'e göre değişir. Bu strateji güvenlik, merkeziyetsizlik ve ölçeklenebilirlik arasında ideal dengeyi kurmak için gereklidir. Bununla birlikte bu üç önemli kriterin hepsini aynı anda elde etmek imkansızdır.
Farklı parametrelere odaklanarak ayrı ayrı çözümler sunan her altcoin üç önemli kriter arasındaki dengeyi kurmaya çalışır. Örneğin Litecoin, Bitcoin'e kıyasla daha hızlı işlem hızı sunar, Tether ise ABD Doları'na sabitlenmiş değeriyle fiyat dalgalanmalarına karşı bir alternatif oluşturur.
Güvenlik, merkeziyetsizlik ve ölçeklenebilirlik kriterlerinin dengelenmesi uzaktan bakıldığında coinlerin yükselişinde tutarsızlık ve yüksek risk varmış imajı uyandırabilir. Piyasadaki çok sayıda altcoin’e yapılan yatırımlar bu imajı yerle bir ediyor. Genel bir bakış açısı olması için coinler neye göre yükselir hemen yanıtlayalım: Tüm yatırım araçları gibi altcoin'lerin fiyatları da arz ve talep dengesine bağlı olarak dalgalanır. Altcoin'lerin arz özellikleri protokol yapısıyla belirlenir. Bu yapı arzın artış hareketini ve emisyon hacminin sınırlı olup olmadığını belirler. Örneğin, Bitcoin'in arzı 21 milyonla sınırlıdır, Ethereum'da ise sınırsız arz seçeneği mevcuttur. Bununla birlikte altcoin'lerin talep seviyesini etkileyen birçok faktör vardır. Bunlardan bazıları şöyle:
Altcoin madenciliği seçili kripto paraları çıkarmanın ve işlem ücretlerini kazanmanın bir yoludur. Bu sürecin temeli altcoin'in kullandığı konsensüs mekanizmasına göre değişir. Yaygın konsensüs mekanizmaları:
PoW (İş Kanıtı): Bitcoin ve Litecoin gibi birçok altcoin karmaşık matematiksel problemleri çözen madencilere yeni coin'ler ve işlem ücretleri ödülü verir. Bu işlem için güçlü donanımlar (CPU, GPU, ASIC) kullanılır.
PoS (Hisse Kanıtı): Ethereum gibi altcoin'lerde madencilik, stake etme adı verilen bir süreçle gerçekleşir. Kullanıcılar, belirli bir miktar coin'i kilitleyerek doğrulayıcı olur ve yeni coin'ler ve işlem ücretleri kazanırlar. Donanıma ihtiyaç duyulmaz.
Özel donanımlar veya stake etme yoluyla yeni altcoin'ler çıkararak ve işlem ücretleri kazanarak pasif gelir elde etme yöntemi olan madencilik süreci şöyle işler:
Madencilikte dikkat edilmesi gereken bazı unsurlar bulunur. Madencilik maliyetleri ve coin değeri kârlılığı etkilediği için iyi bir araştırma yapılması önemlidir. Zamanla artan madencilik zorluğu da kârlılığı düşürebilir. Piyasa dalgalanmaları, teknik aksaklıklar ve dolandırıcılık risklerine karşı yüksek önlemler alınması da bir diğer dikkat edilmesi gereken durumdur.
Nisan 2024 itibariyle piyasadaki en popüler altcoinler nelerdir, listenin ilk 10’una detaylarıyla birlikte göz atalım.
Piyasa değeri: 205 milyar dolar
Ethereum, 837 milyar dolar piyasa değeriyle 20.000 kripto varlığın %17'sini barındıran dev altcoin. DApp'ler ve akıllı sözleşmeler için merkezi olmayan bir ağ sunuyor. Ücretler yüksek olsa da, blockchain'i binlerce uygulamaya ev sahipliği yapıyor ve uzun soluklu bir geleceğe sahip.
Piyasa değeri: 49 milyar dolar
BNB, Binance borsasında ücretleri düşürmek ve harcamalarda avantaj sağlamak için kullanılan bir yardımcı tokendir. Seyahat rezervasyonu gibi işlemler için de kullanılabilir.
Eleştirmenler BNB'nin diğer altcoinler kadar merkezi olmayan olmadığını söylüyor. Diğer bir risk ise Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu'nun (Securities and Exchange Commission - SEC) Binance'in ilk madeni para arzı sırasında BNB'yi menkul kıymet olarak kaydettirmesi gerekip gerekmediğine ilişkin soruşturması.
Piyasa değeri: 19 milyar dolar
XRP, Ripple Labs tarafından farklı para birimleri arasında hızlı ve ucuz işlemler için kullanılan bir altcoindir. Eleştiriler, yasal zorluklar ve SEC davası riskini içeriyor.
Piyasa değeri: 11 milyar dolar
2013'te bir internet meme’iolarak başlayan Dogecoin, sadık topluluğu ve memler sayesinde popüler bir kripto para birimi haline geldi. Bitcoin'den farklı bir ağa sahip, sınırsız arzı ve hızlı blok süresi var.
Piyasa değeri: 13,7 milyar dolar
Cardano, hisse kanıtı ile hızlı işlem süresi ve enerji verimliliği sunan, akıllı sözleşme işlevselliğine sahip bir blockchain platformudur. 2021'de Alonzo güncellemesiyle akıllı sözleşmeleri devreye aldı.
Piyasa değeri: 12 milyar dolar
Polygon, Ethereum tabanlı ölçeklendirme platformu ile geliştiricilerin dApp'ler oluşturmasını ve hızlı işlemler gerçekleştirmesini sağlar. Ethereum'un güvenliğini ve ekosistemini kullanarak, Polkadot gibi çok zincirli bir sisteme dönüştürür. Plazma çerçevesi ve hisse kanıtı ile akıllı sözleşmeleri kolaylaştırır.
Piyasa değeri: 6,7 milyar dolar
Litecoin, Bitcoin'in eksikliklerini gidermek için tasarlanmış bir altcoin. Günlük işlemler için ideal, Bitcoin ise "değer deposu" olarak görülüyor. Litecoin, Bitcoin'den daha hızlı ve 4 kat fazla arza sahip.
Piyasa değeri: 8,4 milyar dolar
Polkadot'a dayalı Peaq ağı, geliştiricilerin özel amaçlı blockchain'ler oluşturmasına imkan tanır. Bu sayede, Polkadot'un merkezî zincirine bağlanan yan zincirler aracılığıyla ölçeklenebilirlik ve güvenlikten faydalanabilirsiniz. (DOT, Polkadot'un token'ıdır.)
Piyasa değeri: 6,4 milyar dolar
Tron, medya paylaşımı ve dApp geliştirmeye odaklanan bir blockchaindir. Sağlıklı TVL'si ile DeFi yatırımları için caziptir. (TVL, DeFi protokollerine yatırılan kripto varlıklarının toplam değeridir). DeFi Llama'ya göre TRX'in TVL'si 5,43 milyar dolar seviyesinde. (Yüksek TVL, popülerliği ve benimsenmeyi gösterir.)
Piyasa değeri: 9,5 milyar dolar
Mevcut en hızlı blockchainlerden biri olan Solana, akıllı sözleşmeler ve merkezi olmayan finans (DeFi) için optimize edilmiş güvenli bir blockchain. SOL işlem hızını artırmak için hibrit hisse kanıtı ve geçmiş kanıtı mekanizmalarını kullanıyor.
Derecelendirmede Stablecoin’ler liste dışı bırakıldı. Bunun nedeni kripto para piyasası içinde yer alan Stablecoin’lerin sabit bir fiyatı korumak için tasarlanmış ve genellikle spekülatif bir yatırım olarak görülmüyor olması.
Altcoin'lere yatırım yapmak, kripto para portföyünüzü çeşitlendirmenin ve potansiyel olarak yüksek getiriler elde etmenin heyecan verici bir yolu olabilir. Peki altcoin nasıl alınır ve nelere dikkat etmek gerekir? Hemen yanıtlayalım: Başlamak için, güvenilir bir kripto para borsası seçmeniz, hesap açmanız ve kimlik doğrulamasını tamamlamanız gerekli. Ardından Türk Lirası veya USD cinsinden para yatırmanız yeterli olur.
Satın almak istediğiniz altcoini seçip emrinizi vererek işlemi tamamlayabilirsiniz. Ancak yatırım kararından önce araştırmanızı yapmak ve altcoinlerin risklerini anlamak önemlidir. Farklı borsalarda fiyatları karşılaştırın, güvenli bir şekilde saklamak için donanım cüzdanı kullanın ve sadece kaybedebileceğiniz kadar yatırım yapın. Unutmayın, altcoin yatırımları yüksek riskli olabilir.
Altcoinlerinizi satmak kâr elde etmenin ve portföyünüzü yeniden dengelemenin bir yoludur. Başlamak için güvenilir bir kripto para borsasına giriş yapın ve satmak istediğiniz altcoini seçin. Satış emri verin ve emir tamamlandığında altcoininiz satılmış ve hesabınıza aktarılmış olacaktır. Piyasa trendlerini takip ederek en iyi satış zamanını seçebilirsiniz. Farklı borsalarda fiyatları karşılaştırmak ve satış işleminizden elde ettiğiniz gelirin vergi yükümlülüklerini göz önünde bulundurmak da önemlidir. Altcoin satışı da diğer finans enstrümanları gibi çeşitli riskler içerir. Satış işlemini gerçekleştirmeden önce piyasa koşullarını ve riskleri değerlendirmeniz önem taşır.
Kaynakça:
Piyasadaki popüler altcoinler: https://www.forbes.com/advisor/in/investing/cryptocurrency/best-altcoins/
İnternet sitemizde yapılan bu paylaşımlar, yalnızca bilgilendirme amaçlı olup herhangi bir şekilde yatırımcılara telkinde bulunma, yatırımcıları yönlendirme yahut yatırımcılara kar/zarar vaadi verme şeklinde yorumlanamaz.
© 2023 Gedik Yatırım Menkul Değerler AŞ. Tüm Hakları Saklıdır.