Temmuz Ayı ISO Türkiye İmalat PMI Verileri

Araştırma Uzmanı Burak Pırlanta

İstanbul Sanayi Odası Türkiye İmalat PMI, Temmuz’da 45,9’a düşerek üst üste üçüncü ay geriledi (önceki ay 46,7). Endeks, imalat sektöründe Ekim 2024’ten bu yana en belirgin yavaşlamaya işaret etti ve böylece üst üste 16. ay 50,0 eşik değerinin altında kaldı. İSO’nun yayınladığı basın bülteninden öne çıkardığı bazı tespitleri şöyle özetleyebiliriz:

•  Yeni Siparişlerde Keskin Düşüş: Yeni siparişler üst üste 25’inci ay düşerken, Temmuz’daki daralma Mart’tan bu yana en sert seviyede kaydedildi. Hem iç hem dış talep zayıfladı.

•  Üretimde Hızlanan Gerileme: Üretim hacmi Temmuz’da son 10 ayın en hızlı düşüşünü yaşadı. Zayıf talep nedeniyle üreticiler kapasite kullanımını azalttı.

•   İstihdam ve Satın Almada Zayıflama: İmalatçılar, düşük sipariş akışı nedeniyle istihdam ve satın alma faaliyetlerini yavaşlattı. Bu, firmaların maliyetlerini yönetme çabasına işaret ediyor.

•   Stoklar Hızla Azaldı: Girdi stoklarında Ekim 2024’ten bu yana en sert düşüş gözlendi. Haziran’da hafif artış gösteren nihai ürün stokları Temmuz’da belirgin şekilde azaldı.

•   Tedarikçi Teslimatları Hızlandı: Zayıf girdi talebi nedeniyle teslimat süreleri son beş ayda dördüncü kez kısaldı. Tedarik zinciri üzerindeki baskılar azalmaya devam ediyor.

•    Girdi Maliyetleri Kur Kaynaklı Arttı: TL’deki değer kaybı, girdi maliyetlerinin artmasında ana etken oldu. Buna rağmen, maliyet enflasyonu 2025’in en düşük hızında gerçekleşti.

•    Satış Fiyatlarındaki Artış Sınırlı Kaldı: Bazı firmalar zayıf talep nedeniyle indirim yaptı. Bu da genel fiyat artış hızını sınırlı tuttu. Fiyat artışları Haziran’a kıyasla hafif hızlandı.

Kaynak: ISO, Gedik Yatırım Araştırma

İstanbul Sanayi Odası Türkiye Sektörel PMI temmuz ayı raporuna göre, sektörlere ilişkin bazı gelişmeleri ise şöyle sıralayabiliriz:

•    Elektrikli ve elektronik ürünlerde üretim 17 ay sonra ilk kez artarken, satış fiyatları Eylül 2024’ten bu yana en hızlı yükseldi. Tekstilde ise sipariş ve üretim beşinci ayda da gerilerken, fiyatlar da düşmeye devam etti.

•   Gıda sektöründe üretim Mayıs 2020’den bu yana en sert düşüşünü yaşarken, istihdam artan tek sektör oldu. Giyim ve deri ürünlerinde sipariş ve üretim geriledi, ihracatta sınırlı artış görüldü.

•    Ağaç ve kağıt ürünlerinde üretim azalırken, ihracat siparişleri arttı; teslimatlar hızlandı. Kimya, plastik ve kauçukta maliyet baskısı azalsa da siparişlerde belirgin iyileşme olmadı.

•  Metalik olmayan minerallerde maliyetler yılın zirvesine çıktı, üretim azaldı. Ana metalde üretim düşerken, satış fiyatları son üç ayın en hızlı artışını gösterdi.

•  Makine ve metal ürünlerinde siparişler yeniden daraldı; istihdam Mayıs 2020’den bu yana en sert düşüşünü yaşadı. Kara ve deniz taşıtlarında üretim ve siparişler sert geriledi, istihdam da düşüşünü sürdürdü.

Kaynak: ISO, Gedik Yatırım Araştırma

Sektör PMI Grafikleri, Sektörlere Göre PMI Alt Endeksleri ve raporun tamamı için tıklayın!