BIST 100
Bir yatırımın yatırım dönemi boyunca kazandığı faizin de yeni yatırım döneminde yatırıma tabi tutulması sonucu elde edilen getiriyi gösteren faizdir. Diğer bir deyişle faizin de faiz kazanmasıdır.
Bileşik faiz tasarruf ve yatırım dünyasında düzenli olarak kullanılan bir ifadedir. İfadeden anlamını çıkarmak zor olsa da aslında hesaplanma ve çalışma yöntemi oldukça kolaydır. Bileşik faiz yöntemi mali durumunuz üzerinde önemli etkiye sahip olabilir. Bu nispeten basit kavram hem tasarruflarınız hem de borçlarınız için geçerlidir ve bu nedenle mali geleceklerini planlayan herkesin incelemesi gereken yatırım yöntemleri arasında yer alır.
Bileşik faiz temelde para biriktirdiğinizde tasarruflarınızdan faiz kazanmanın yanı sıra faizin kendisinden de faiz kazandığınız bir çalışma ilkesine sahiptir. Bu nedenle, paranın hesabınızda olduğu her yıl, bir önceki yılın faizi üzerinden faiz kazanırsınız. Böylelikle tasarruflarınız büyürken aynı zamanda büyüme hızı da artar. Şimdi gelin bileşik faiz nedir nasıl hesaplanır ve bileşik getiri ne anlama gelir detaylarıyla ele alalım.
Bileşik faiz, belirli bir yatırımın veya borcun faizinin, başlangıçtaki ana paraya eklenen faizlerin de dahil edilerek hesaplanması yöntemidir. Bu yöntem, sadece anapara üzerinden değil, aynı zamanda önceki dönemlerde kazanılan faizler üzerinden de faiz kazanmayı sağlar. Bu nedenle bileşik faiz, zaman içinde katlanarak büyüyen bir yatırım getirisi veya borç yükü yaratır.
Bileşik faizin temel mantığı, kazanılan faizin, ana paraya eklenerek bir sonraki dönemde tekrar faiz getirmesidir. Bu süreç, yatırımın veya borcun vadesi boyunca devam eder ve bu sayede bileşik faiz, basit faize kıyasla daha yüksek bir getiri veya borç yükü oluşturur. Yatırımcılar arasında merak edilen bir başka konu da bileşik getiri nedir sorusudur. Bileşik getiri tanımlaması da faiz ile aynıdır. Faiz ve kâr payı gibi gelirlerle elde edilen kazanç, anaparaya eklenerek hesaplanır.
Bileşik faiz hesaplama başlangıçtaki ana paranın, belirli bir süre boyunca belirli bir faiz oranı ile nasıl büyüyeceğini gösteren bir matematiksel formül kullanılarak yapılır. Bileşik faiz formülü yıllık ve aylık gibi farklı zamanlar için ayrı ayrı hesap yapılabilecek şekildedir.
Yıllık bileşik faiz, yatırımın veya borcun faizinin yılda bir kez bileşiklendirildiği durumu ifade eder. Yıllık bileşik getiri hesaplama için formül basit bir hale gelir çünkü değeri 1 olur. Formül şu şekilde sadeleşir:
Aylık bileşik faiz, faiz ödemelerinin aylık olarak bileşiklendirildiği durumu ifade eder. Bu durumda, yılda 12 ay olduğu için değeri 12 olur. Formülü şöyledir:
Bileşik faiz hesaplama formülü şu şekildedir:
Burada:
Bileşik faizin uygulanabilmesi için belirli koşulların sağlanması gerekmektedir. İşte bu koşullar:
Tüm bu koşullar bir arada sağlandığında, bileşik faiz hesaplamaları doğru bir şekilde yapılabilir ve yatırımcılar ile borç alanlar, uzun vadeli finansal hedeflerine daha güvenilir bir şekilde ilerleyebilirler. Bileşik faiz, zaman içinde katlanarak büyüyen bir etki yaratır ve bu nedenle finansal planlama ve strateji oluşturmak isteyen herkes için önemli bir araçtır.
Bileşik faiz, yatırımcılar ve borç alanlar için önemli avantajlar sunar. İşte bileşik faizin başlıca işlevleri ve faydaları:
Basit faiz ile bileşik faiz arasındaki farkları aşağıdaki tabloda görebilirsiniz:
Özellik |
Basit Faiz |
Bileşik Faiz |
Tanım |
Sadece anapara üzerinde hesaplanan faiz türü. Faiz miktarı sabit kalır. |
Faiz hem anapara hem de daha önce kazanılan faizler üzerinde hesaplanır. Faiz miktarı zamanla artar. |
Hesaplama |
Faiz = Anapara x Faiz Oranı x Zaman |
Her dönem faiz hesaplanır ve anaparaya eklenir. Sonraki dönemde yeni anapara üzerinden faiz hesaplanır. |
Büyüme Hızı |
Doğrusal bir büyüme gösterir. |
Üstel bir büyüme gösterir. Yani zamanla daha hızlı büyür. |
Uygulandığı Alanlar |
Kısa vadeli krediler, mevduat hesapları gibi basit hesaplamalar için kullanılır. |
Uzun vadeli yatırımlar, kredi kartı borçları gibi faizin bileşik olarak işlediği durumlarda kullanılır. |
Avantajları |
Hesaplaması kolaydır. |
Daha yüksek getiri sağlar. |
Dezavantajları |
Uzun vadede düşük getiri sağlar. |
Hesaplaması karmaşık olabilir. |
Basit faiz kısa vadeli, bileşik faiz hesaplamaları ise uzun vadeli yatırımcıların tercih ettiği bir yatırım şeklidir. Bununla birlikte risk toleransınıza ve güncel faizlere göre yatırım portföyünüzü farklı enstrümanlarla zenginleştirmeniz de kazancınızdaki artışı pozitif yönde etkileyebilir. Tüm bu detaylar için hemen bugün Gedik Yatırım’da bir hesap açarak uzman danışmanlarımızla bağlantıya geçebilirsiniz.
© 2023 Gedik Yatırım Menkul Değerler AŞ. Tüm Hakları Saklıdır.