Şahıs Şirketi Nedir? Şahıs Şirketi Nasıl Kurulur?

Şahıs şirketi, en yaygın şirket türlerinden biri olarak ön plana çıkar. Kurulumu kolay, ticari nitelikli işletmeler olarak bilinen şahıs şirketlerine, bilhassa da genç girişimciler öncelik vermeye devam ediyor. Şirket yapısı basit ve anlaşılır olan şahıs şirketinde gelir, borç ya da giderlerden şirket sahibi veya ortakların tümü sorumlu tutulur. Şirket kurma maliyetleri açısından anonim ve limited şirketlerine kıyasla ekonomiktir. Ayrıca şahıs şirketi kurma esnasında talep edilen evrakları oldukça sınırlıdır. Şahıs şirketine dair kuruluş başvuruları, özel bir durum oluşmadığı sürece 1-2 gün içerisinde neticelenir.

Kademeli vergi sisteminden yararlanması, bu şirket türünü benimseyen girişimciler açısından önemli bir avantajdır. Fakat bu durum, kazançların artmasıyla beraber dezavantajlı bir duruma da dönüşebilir. Aynı zamanda muhasebe veya muhasebe departmanlarına ödenen bedeller, diğer şirket formlarına kıyasla düşük seviyelerdedir. Şahıs şirketini kapatmak da tıpkı açmak kadar basit bir süreçtir. Genellikle orta ya da küçük ölçekli bir işletmeye sahip olmak isteyenler şahıs şirketinin ayrıcalıklarından yararlanabilir.

Şahıs şirketlerinde hissedarların, işletme borçlarına karşı sınırsız düzeyde mesul olduğu bilinmelidir. Ortaklık payının devri, bu şirket türünde çok kolay şekilde gerçekleşemez. Bu durum, diğer ortaklar için güvenli bir zemin yaratır. Ortaklık devrinin kolay olmaması nedeniyle çoğunlukla tek bir kişi tarafında kurulmaktadır. Girişimlerini daha ufak risklerle büyütmek ya da bizzat kendi işinin patronu olmak isteyen kişiler açısından şahıs şirketinin oldukça ideal bir yapı olduğunu söylemek mümkündür.  

Şahıs şirketlerinde kurulum işlemleri oldukça pratik bir şekilde neticelenir. Bu işlemler, vekâlet verilen bir mali müşavir ya da muhasebeci tarafından da gerçekleştirilebilir. Şahıs şirketinin kurulması adına talep edilen tüm belgelerin eksiksiz şekilde hazırlanması gerekir. Bu belgelerin eksik ya da hatalı olması, sürecin uzamasına yol açacaktır.

Tüm belgeler hazır hâle getirildikten sonra bağlı olunan vergi dairesine teslim edilmelidir. Kurum, talebi ve bu doğrultuda sunulan tüm belgeleri ayrı ayrı inceleyerek süreci 2 iş günü içinde neticelendirir. Bu aşamadan sonra vergi dairesi bir yoklama gerçekleştirir. Yoklamanın sonrasında yazar kasa levhası ile vergi levhası talep edilebilir. Fatura irsaliye ve gider pusulası belgeleri de hemen bu aşamadan sonra temin edilir. Sicil gazetesine ilan vermek, ticaret odasına kayıt yaptırmak ve SGK başvuru süreçlerini tamamlamak ise son aşamada gerçekleştirilen işlemlerdir.

Günümüzde başvurular büyük ölçüde online olarak da gerçekleştirilebilmektedir. Dileyen girişimciler, e-Devlet üzerinden de ilgili başvurularını yapabilirler. Başvurunun takibi ve sonucu da aynı şekilde e-Devlet sisteminden yapılabilmektedir.

Teknolojik gelişmeler, devlet dairelerindeki pek çok geleneksel yöntemi de köklü şekilde değiştirmeye başlamıştır. Bunun en somut örneğini şirket kurma aşamalarında görmek mümkündür. Dileyenler vergi dairelerine şahsen giderek kurulum işlemlerini bizzat tamamlayabilir. Ancak günümüzde e-Devlet sistemi, online başvuru opsiyonunu ortaya koymaktadır. Böylece bulunduğunuz her yerden şahıs şirketinizi kolayca açabilirsiniz. Bunun için öncelikle mobil cihazdan ya da internete bağlı bir bilgisayar üzerinden e-Devlet sisteminize giriş yapmalısınız. Ardından aşağıdaki adımları takip ederek şirket kurulumunu yapabilirsiniz:

• Ana sayfada yer alan “İşlemler” bölümüne tıklayın.
• Sicil Bildirimleri / İşe Başlama başlıklı alana tıklayın.
• İş detaylarına dair size sorulan soruları tek tek doldurun. Burada şahıs şirket adı da dahil olmak üzere birçok kritik bilgiyi işlemeniz gerekir. Dolayısıyla işleme onay vermeden önce mutlaka kontrol etmelisiniz.
• Başvuru işleminden sonra; memurların yoklama için adrese gelme tarihi cep telefonunuza mesaj olarak aktarılır. Sistemde iş yeri adresi, kayıtlı vergi adresi, faaliyet kodu, işçi çalıştırma durumu, vergilendirme usulü, işe başlama tarihi gibi bilgiler talep edilecektir.

Şahıs şirketi kurma aşamalarında istenen belgeler genel olarak dönemlik olarak değişir. Bu nedenle talep edilen başvuru belgelerinin tam listesini vergi dairelerinin web sitelerinden ya da doğrudan mali müşavirinizden öğrenebilirsiniz. Günümüzde şahıs şirketi kurmak isteyen kişilerden istenen belgeler genel olarak şu şekilde listelenebilir:

• Başvuru formu
• Kimlik fotokopisi
• 2 adet vesikalık fotoğraf
• 2 adet imza beyannamesi (noterden alınacaktır)
• İkametgâh belgesi
• Ofisin kira sözleşmesi veya tapusu
• Eğer başvuruyu mal müşavir ya da muhasebeci gerçekleştirecekse vekâletname
  
  

Başvuru evraklarının net ve okunabilir düzeyde olmaları, deformasyona uğramamaları önemlidir. Aksi takdirde işlemi gerçekleştirecek memur, belgeleri yeniden düzenlemenizi talep edebilir.

Şahıs şirketi açmak, kolay yapısından dolayı birçok kişiye hitap edebilmektedir. Bu nedenle 18 yaşından büyük olan pek çok girişimci, şahıs şirketi başvurusunda bulunabilir. Devlet memurları, tacir statüsünde yer alamadıkları için kendi adlarına yönelik bir şahıs şirketi açamazlar. 18 yaşından büyük olan ve devlet memuru olmayan herkes, özgür bir şekilde şahıs şirketi açabilmektedir.

Bir iş yerinde aktif şekilde sigortalı çalışan bireylerin şahıs şirketi açmalarının önünde herhangi bir engel yoktur. Sigortalı çalışanlar için bağlayıcı unsur, tamamen çalıştığı iş yeri ile gerçekleştirdiği sözleşmeye bağlıdır. Eğer bu tip sözleşmelerde özel bir madde söz konusu değilse, kişinin şahıs şirketi açabilmesinde bir sakınca yoktur.

Şahıs şirket, pek çok açıda limited şirketten ayrılır. Şahıs şirketlerinde tek bir kişinin varlığı, şirketin açılması için yeterlidir. Kuruluşu daha hızlı ve kolay şekilde neticelenen bu şirket türü, genel olarak ufak ölçeklidir. Limited şirketlerde açılış aşamasındaki süreç biraz daha karmaşık olabilmektedir. Bu nedenle açılış işlemlerinin net şekilde tamamlanması daha uzun sürer. Ayrıca hissedarlar, yalnızca koydukları sermaye ölçüsünde borçtan sorumlu olurlar. Fakat şahıs şirketinde ortaklar, bütün borçtan sorumlu olurlar.

Şahıs şirketlerinde yönetim şekli çok daha basit ve esnektir. Kararların alınması ve faaliyete geçmesi görece hızlıdır. Şahıs şirketlerde kazanç yükseldikçe ödenecek vergi tutarı da buna paralel şekilde artış göstermek zorundadır. Küçük ve orta ölçekli girişimlerin şahıs şirketine yönelmesinin en önemli nedenlerinden biri de budur. Limited şirket yapısında roller, daha keskin hatlarla belirlenmiştir ve yönetim yapısı daha güçlüdür. Kurumsal prestij açısından limited şirketler daha avantajlıdır. Ayrıca limited şirketlerin kapanma aşaması uzun sürebilir.

Şahıs şirketi maliyeti, tıpkı talep edilen evraklarda olduğu gibi güncel olarak değişebilir. Bu nedenle 2023 şahıs şirketi maliyeti özel olarak incelenmelidir. Şahıs şirketi kuruluşunda istenen belgelerin önemli bir kısmı ücretsiz olarak temin edilir. Süreç içinde girişimciler, 2 adet imza beyannamesi ve vergi dairesi damga vergisi için bir bedel ödemek durumundadır. Maliyet kalemlerini şu şekilde aktarmak mümkündür:

• Damga vergisi 50 TL
• İmza beyannamesi 240 TL
• Mali müşavir iş yer açma hizmet tutarı 900 TL
• Kaşe 20 TL
• Yazarkasa 1500 TL (gerekliyse)

Şahıs şirketlerinin ödemekle yükümlü olduğu bazı temel vergiler söz konusudur. Bu vergileri; gelir vergisi / geçici vergi, Katma Değer Vergisi ve muhtasar beyanname şeklinde sıralayabiliriz. Muhtasar beyanname, stopaj vergisi olarak da bilinir. Gelir vergileri yıl içinde mart ve temmuz ayları olmak üzere 2 taksit olarak ödenir. Geçici vergiye kâr üzerinden hesaplanan bir vergi türüdür. İşletmeler, satışlardan gelen toplam KDV ile her ay alınan hizmetin Katma Değer Vergisi arasında oluşan farkı ödemelidir.

Şahıs şirketlerinde vergi oranları net şekilde belirtilmiştir. Buna göre sermaye şirketlerine kıyasla özgün bir vergi sistemi uygulanır. “Kademeli” olarak adlandırılan bu sistemde, kazanç ve vergi oranı paralel şekilde artış gösterir. Kademeli vergi sisteminin yapısına göre daha az kazanç elde eden şirketler, daha çok kazanan şahıs şirketlerine kıyasla daha az vergi ödemesi yapar.

Şahıs şirketlerinde güncel vergi oranları %15 ila % 40 arasındadır. Örneğin 24.000 TL ve altındaki gelirler için %15 vergi talebi söz konusudur. Kazanç dilimlerine göre %20, %27, %35 ve %40 gibi vergi kesintileri gerçekleştirilir. 650 bin TL ve üzerindeki kazançlar, %40 vergi dilimine dahildir. Fakat altını önemle çizmek gerekir ki burada ifade edilen %40, toplam kazancın %40’lık bölümü değildir. Vergiler, kademeli şekilde bir önceki vergi dilimine dahil bedeller üstünden hesaplanmaktadır.

Şirketler için kur riskinden korunma çözümleri ve araştırma hizmetleri ile beklentilerinize ve yatırım ihtiyaçlarınıza en uygun tüm finansal çözümleri Gedik Yatırım’da bulabilirsiniz. Kurumsal hizmetlerimizle ilgili detaylı bilgi almak için tıklayın!