BIST 100
Bir yatırımın, ömrü boyunca sadece anaparası üzerinden kazanılan faiz oranıdır. Günlük, aylık ve yıllık olarak hesaplanabilir.
Yatırımlarınızı ya da borç hesaplamalarınızı daha öngörülebilir kılan basit faiz sabit oranlarla çalışan kolay bir hesaplama yöntemidir. Kısa vadeli ihtiyaçlar için sağladığı net getirilerle yatırımcılar ve kredi kullanıcıları tarafından sıkça tercih edilir. Yatırımcı Sözlüğü’müzün bu bölümünde basit faiz nedir, nasıl hesaplanır gibi soruları cevaplıyoruz.
Basit faiz, yalnızca anapara üzerinden hesaplandığı için oldukça sade ve anlaşılır bir yöntemdir. Her dönem sabit bir faiz oranı kullanılır ve bu oran sadece başlangıçtaki yatırım miktarına uygulanır. Faiz getirisi her yıl aynı kaldığı için hesaplama süreci karmaşık değildir.
“Basit faiz nasıl hesaplanır” sorusunun cevabını bir formül yardımıyla açıklayalım:
Basit Faiz = Anapara × Faiz Oranı × Süre
Burada:
Örnek üzerinden ilerlemek gerekirse 6.000 TL’lik bir yatırım, %4 yıllık faiz oranıyla 2 yıl boyunca değerlendirilmiş olsun. Bu durumda hesaplama şu şekilde yapılır:
Basit Faiz = 6.000 × 0,04 × 2 = 480 TL
Yani 2 yıl sonunda elde edilen faiz kazancı 480 TL olacaktır.
Kısa vadeli yatırımlarda ya da bireysel borç hesaplamalarında tercih edilen bu yöntem net ve öngörülebilir kazanç sağlaması nedeniyle sıklıkla tercih edilir. Basit faiz formülü yatırımlarınızın getirilerini planlarken size pratik bir çözüm sunar.
Basit faizin sunduğu netlik ve sadelik onu farklı alanlarda kullanılabilir hale getirir. İşte basit faiz kullanım alanları ve basit faiz örnekleri:
Günlük hayattan basit faize bir örnek verelim: Bir arkadaşınıza 5000 TL borç verdiğinizi ve %3 oranında bir faiz talep ettiğinizi düşünelim. Bu durumda bir yıllık basit faiz kazancınız 5000 × 0,03 × 1 = 150 TL olacaktır.
Basit faiz özellikle belirsizliğin az olduğu ve sabit getirinin beklendiği durumlarda finansal denge sağlamak için etkili bir yöntemdir.
Yatırımcıların finansal kararlarını doğrudan etkileyen basit faiz ile bileşik faiz farkı bu iki yöntemin hesaplama şekli ve sunduğu getirilerden kaynaklanır. Her iki yöntem de farklı ihtiyaçlara yönelik çözümler sunar.
Basit faiz yalnızca anapara üzerinden hesaplanır. Basit faiz hesaplama yönteminde belirli bir süre boyunca sabit bir faiz oranı uygulanır ve kazanç her dönemde aynı miktarda kalır. Örneğin 1.000 TL’yi %10 yıllık basit faizle bir yıl boyunca değerlendirirseniz, toplam miktar 1.100 TL olur. Faiz getirisi her dönem değişmeden başlangıçta yatırılan tutar üzerinden hesaplanır.
Bileşik faiz ise kazancınızı artırma potansiyeline sahip daha dinamik bir yöntemdir. Faiz her dönemin sonunda anaparaya eklenir ve bir sonraki dönemde bu yeni toplam üzerinden hesaplanır. Aynı 1.000 TL’yi %10 yıllık bileşik faizle yatırdığınızda, ilk yıl sonunda toplam miktar 1.100 TL’ye, ikinci yıl sonunda ise 1.210 TL’ye ulaşır.
Özellik |
Basit Faiz |
Bileşik Faiz |
Hesaplama Yöntemi |
Sadece anapara üzerinden |
Anapara ve birikmiş faiz üzerinden |
Getiri Artışı |
Sabit |
Artan |
Uygunluk |
Kısa vadeli yatırımlar |
Uzun vadeli yatırımlar |
Örnek (2 Yıl, %10 Faiz) |
1.200 TL (1.000 TL + 200 TL) |
1.210 TL (1.000 TL + 210 TL) |
Yatırım tercihlerinde basit faiz ile bileşik faiz farkı dikkate alınarak stratejik bir seçim yapılabilir. Daha yüksek getiriler hedefleyen yatırımcılar uzun vadeli projelerde bileşik faizden faydalanmayı düşünebilir.
Basit faiz kolay hesaplanabilir olmasıyla yatırımcılar için cazip bir seçenek olsa da doğru bir planlama yapılması önemlidir. Basit faiz kullanım alanları üzerinde düşünülürken şu noktalara dikkat edilmelidir:
Doğru şekilde uygulandığında basit faiz kısa vadeli yatırımlar ve düşük riskli finansal planlamalar için etkili bir araç olabilir.
Evet, basit faiz ile yatırım kararı almak mümkündür ancak tek başına basit faiz yeterli bir kriter olmayabilir. Yatırımcıların dikkat etmesi gereken bazı unsurlar şunlardır:
Deneyimli ve uzman kadromuzla yatırımcıların piyasalara dair zengin bülten, rapor ve analizlere kolayca ulaşabilmeleri için geniş yelpazede içerik hazırlıyoruz. En önemli önceliklerimizden olan yatırımcıların doğru kararlar almasına destek olmak için sektörün en kapsamlı ve güncel analizlerini tüm yatırımcıların hizmetine ücretsiz olarak sunuyoruz. Yatırımcılarımız için hazırladığımız rapor ve analizlerimize web sitemizden ulaşabilirsiniz.
Sonuç olarak basit faiz, net ve kolay hesaplanabilir yapısıyla yatırımcılar için bir rehber niteliği taşır ama başarılı bir finansal senaryo için yatırım hedeflerine ve piyasa koşullarına uygun stratejiler geliştirmek gerektiğini de unutmamalısınız.
© 2023 Gedik Yatırım Menkul Değerler AŞ. Tüm Hakları Saklıdır.