Konsolide Ne Demek?

Birden fazla departman veya birden fazla şirkete sahip olan yapılar için konsolidasyon önemli avantajlar sağlar. Şirketlerin verilerini birleştirme ve raporlama bütünlüğü bakımından sıklıkla kullanılır. “Konsolidasyon nedir?” sorusunu, bağlı şirket yapılarının gelir-gider, varlık ve öz kaynak durumu gibi mali verilerinin bir arada ve daha net görüldüğü finansal yapıdır, şeklinde cevaplamak mümkündür.

Konsolide mali tablolar büyük şirket için bir gerekliliktir ve çeşitli amaçlar için kullanılır. Örneğin denetçiler bunları bir kuruluşun en son mevzuat ve düzenlemelere uyumluluğunu kontrol etmekte kullanabilir. Ayrıca satın almalar ve yatırımlar hakkında bilinçli kararlar vermek isteyen şirketler ve yatırımcılar için stratejik önemde bilgiler sağlar.

Finansal konsolidasyonun hayati önem taşıyan en önemli fonksiyonu ise bir şirketin en üst kademesindeki karar alma süreçlerini bilgilendirmek için değerli bir iç kaynak görevi görmesidir. Doğru ve eyleme geçirilebilir bilgiler üst yönetimin karar alma süreçlerini destekler. En iyi ve en kötü performans gösteren birimleri ortaya koyar. Karar alma süreçlerinde risklerin ve fırsatların belirlenmesine yardımcı olur.

Finansal konsolidasyon ile bir şirketin sağlayacağı başlıca yararları şu şekilde özetlemek mümkündür:

• Performans: Yöneticiler, yatırımcılar, analistler ve şirket sahipleri için finansal konsolidasyon, genel performansı bir bakışta görmenin en iyi yoludur. Çeşitli mali raporların tek bir tabloda birleştirilmesi, üst düzey yöneticilere, finans ekibine ve paydaşlara ana şirketin genel durumu hakkında çok değerli bilgiler sağlar. Konsolidasyon olmadan bağlı ortaklıklar arasındaki mali performansı değerlendirmek zor olabilir.
  
  
• Strateji: Finansal raporların birden çok olduğu ve ilişkilendirilemediği bir ortamda şirketin genel yönünü belirlemek birden fazla haritayla bir gemiyi yönlendirmeye benzeyebilir. Finansal konsolidasyon ile daha etkili bütçeleme, tahmin ve planlama yapmak için ihtiyaç duyulan üst düzey öngörüyü elde etmek mümkün olur.
  
  
• Verimlilik: Birden fazla raporun tek bir konsolide mali tablo halinde birleştirilmesi şirketin stratejik planlama yapabilmesi için hızlanmasını sağlar. Şirketler tarafından sıklıkla kullanılan CPM yazılımları sayesinde gerçek zamanlı konsolidasyon bilgilerine erişmek mümkün olur. Bunun bir sonucu olarak finansal tutarsızlıklar şirketler arası eliminasyon ile hızla giderilir.

Çeşitli yöntemler bulunmakla birlikte en çok kullanılan konsolidasyon yöntemleri tam konsolidasyon, kısmi konsolidasyon ve öz kaynak yöntemidir. Konsolidasyon yöntemleri, ana şirketin bağlı ortaklıklar üzerindeki kontrol derecesine göre değişir. Doğru şekilde bir araya getirilen bilgiler ile işlem yapmak her kurum için büyük yararlar sağlar. Konsolidasyon ile ortaya konulan mali tablolar daha net ve doğru bilgiler içereceğinden çok daha değerlidir.

Tam Konsolidasyon Yöntemi

Tam konsolidasyon yönteminde ana ortaklık bilançosu ve mali tabloları bağlı ortaklıkların varlıklarını, yükümlülüklerini ve öz kaynaklarını içerecek şekilde oluşturulur. Ayrıca bağlı ortaklık gelir ve giderlerinin tamamı ana ortaklığın gelir tablosuna aktarılır. Dolayısıyla bir bağlı ortaklığın hesabı ana şirketin tam kontrolünde olur.

Kısmi (Oransal) Konsolidasyon

Orantılı konsolidasyon olarak da ifade edilen kısmi konsolidasyonda ortak girişim mali tabloları için her şirketin yaptığı katkının oranı kullanılır. Başka bir deyişle, işletmenin varlıkları, yükümlülükleri, öz kaynakları, gelir ve giderleri girişime yaptığı katkıya göre tablolara yansıtılır.

Öz Kaynak Yöntemi

Öz sermaye konsolidasyonu, yatırımcının bağlı ortaklık üzerinde tam kontrole sahip olmadığı durumlarda kullanılan bir muhasebe yöntemidir. Yatırımcının şirket payları içerisinde az miktarı kontrol ettiği ancak bu payın önemli olduğu senaryolarda öz sermaye konsolidasyonu kullanılır. Bağlı ortaklıktaki yatırımlardan elde edilen gelir muhasebeleştirilir. Öz kaynak yönteminin kullanılabilmesi için öncelikle ortaklık sürecine dâhil olan şirketlerin paylarının muhasebeleştirilmesi gerekir.