BIST 100
Ülke ekonomisinin çeşitli faktörlere dayanan farklı gelir kaynakları vardır. İhracat da ülkelerin önemli gelir kaynakları arasında yer alır ve uluslararası ticaretin temel unsurlarından biri olan ihracat ülkenin birbirine bağlı farklı birçok dinamiğini de etkiler. Ülkeler ihracat yaparak kendi iç pazarlarında talep edilmeyen veya fazla üretilen malları yurt dışına satma avantajına sahip olur. Dengeli ve güvenilir ihracat yapan ülkelerin küresel çapta saygınlığı artar. Bu da ülkeye yapılan yatırımları ve turizmi doğrudan etkiler. İthalat ihracat gibi kavramları daha detaylı görmeden önce ihraç nedir sorusunu yanıtlamak gerekir.
Arapça kökenli olan “ihraç” kelimesi “dışarı çıkarma” anlamına gelir. Türk Dil Kurumu Sözlüğüne göre ise ihraç ne demek sorusunun iki anlamı vardır. Birinci anlam finansal olarak ihraç etmek terimiyle aynıdır. İkinci anlamı ise “Bir kişiyi bir kuruluştan veya örgütten çıkarmak” olarak verilir. Bu yazımızda ihracat ne demek sorusunun finansal açıdan yanıtını verecek ve nasıl yapılacağını anlatacağız.
İhracat ne demektir ve ekonomik açıdan ne ifade eder öncelikle detaylı olarak açıklayalım. İhracat bir ülkenin mal ve hizmetlerini başka ülkelere satması demektir ancak ihracat nedir sorusu bu satış işlemi gerçekleştiği anda yanıtını bulur. Yani ihracat bir ülkenin kendi sınırları dışındaki ülkelere mal ve hizmet satmak için girişimde bulunması ile başlayan satışla biten bir süreci ifade eder. İhracat, bir ülkenin ekonomisi için oldukça önemli bir unsurdur ve uluslararası ticaretin temelini oluşturur.
İhracatın birden fazla türü vardır. Ülkelerin ekonomik yapısına, sektörel özelliklerine ve ticaret politikalarına göre ihracat türleri değişiklik gösterebilir. İhracat türlerini farklı başlıklarda inceleyebiliriz.
Ürünlerin üreticisi veya üretici firmalar tarafından doğrudan yabancı alıcılara satılması ve gönderilmesidir.
Ürünlerin bir aracı veya aracı firma tarafından yabancı alıcılara satılması ve gönderilmesidir.
Bir ülkeye ithal edilen ürünlerin, işlenerek veya paketlenerek başka bir ülkeye ihraç edilmesidir. Ürünlerin sadece transit geçiş yaparak tekrar ihraç edilmesi söz konusudur.
Mal ihracatının yanı sıra bir ülkenin sunduğu hizmetlerin yabancı ülkelere satılmasıdır. Örneğin turizm, finans, eğitim, sağlık gibi sektörlerde hizmet ihracatı gerçekleştirilebilir.
Bir ülkeye ithal edilen hammadde veya yarı mamul ürünlerin işlenerek aynı veya başka bir ülkeye ihraç edilmesidir. Böylelikle ürünlerin değerine katma değer eklenmiş olur.
Belirli bir süre için yurt dışına gönderilen ve daha sonra geri getirilen ürünlerin ihracatıdır. Genellikle fuarlara katılım, sergiler için ürün gönderimi gibi durumlarda gerçekleşir.
İthalat nedir ve türleri nelerdir? Gedik Yatırım ile ithalat süreçlerini, farklı ithalat türlerini ve bu alandaki stratejileri keşfedin.
İhracatın birçok farklı açıdan değerlendirilebilecek avantajları bulunur. Bunlardan bazılarını şöyle sıralamak mümkündür:
Tüm bu avantajlar, ihracatın ekonomik büyüme, rekabet gücü ve uluslararası ilişkiler açısından önemini vurgular. Bu nedenle birçok ülke, ihracatı teşvik etmek ve desteklemek için çeşitli politikalar uygular.
İhracatın bazı dezavantajları da bulunmaktadır. İşte bunlardan bazıları:
İhracatta potansiyel zorlukların ve risklerin dikkate alınması, stratejik planlamaların buna göre yapılması önemlidir.
Uluslararası ticaretin temel unsurları olan ithalat ve ihracat birbirinden farklı özelliklere sahiptir. İhracat ve ithalatın farklarını aşağıdaki tabloda görebilirsiniz:
Özellikler |
İthalat |
İhracat |
Yön |
Mal ve hizmetlerin ülkeye getirilmesi |
Mal ve hizmetlerin ülkeden çıkarılması |
Amaç |
İhtiyaç duyulan mal ve hizmetlerin temini, iç talebin karşılanması |
Ülkenin döviz kazanması, ekonomik büyüme ve uluslararası pazarda yer alma |
Etkiler |
Döviz rezervlerinin azalması dış ticaret açığına yol açabilir |
Döviz girişi sağlayarak dış ticaret dengesini olumlu yönde etkiler |
Rekabet |
İç piyasada rekabeti artırabilir, yerli üreticileri etkileyebilir |
Uluslararası pazarda rekabet gücünü artırır, farklı ülkelerde taleplere yanıt verir |
Üretim ve İstihdam |
Bazı sektörlerde yerli üretim olumsuz etkilenebilir, istihdam kayıpları olabilir |
Üretim kapasitesini artırarak istihdamı destekler |
Ticari işletmeler ihracat yapabilir. İhracat yapmaya teşebbüs eden ticari işletmelerin içinde üretici, tedarikçi, toptancı, perakendeci ve hizmet sağlayıcı gibi farklı faaliyet alanları bulunabilir. Bu işlemi gerçekleştirebilmek için belli bir üretim kapasitesi, finansal güç ve dış ticaret bilgisi gerekir. Ayrıca şirketin lojistik yeteneğinin de olması önemlidir. Şirketler pazar araştırması yaparak ihracat yapmak için en doğru hedef ülkeyi bulabilir.
İhracat yapmak için öncelikle uluslararası pazarlarda talep görecek ve rekabet edebilir ürün veya hizmet olması gerekir. İhracat yapılacak hedef pazarların belirlenmesi için ön araştırmalar yapılmalı, ihtiyaçlar, rekabet durumu ve potansiyeli analiz edilmeli, iyi bir pazarlama ve satış stratejisi oluşturulmalıdır. Uluslararası ticaretin getirdiği maliyetlerin karşılanabileceği finansal kaynaklara sahip olmak önemlidir. Finansal kaynak için ihracat destekleri ve teşviklerden de faydalanmak mümkündür. Operasyonun sürdürülebilirliği açısından geniş bir dış ticaret bilgisi gerekir. Ayrıca ihraç edilecek ürünlerin güvenli ve zamanında teslim edilebilmesi etkin yönetilen lojistik süreçlere de bağlıdır.
Operasyonel ve pratik olarak ihracat nasıl yapılır adım adım şöyle özetlemek mümkün:
İhracat işlemlerinde genellikle alınan vergiler ve ücretler şunlardır:
İhracat işlemlerinde alınan vergi ve ücretler ülkelere göre değişiklik gösterebilir. Bu nedenle ihracat yapacak olan firmaların ilgili ülkenin ihracat politikalarını ve vergi düzenlemelerini dikkatlice incelemeleri önemlidir. Ayrıca, ihracat işlemlerinde vergi iadesi, muafiyet veya teşviklerden faydalanma imkanları da değerlendirilmelidir.
İhracat yaparken tüm süreçlere azami şekilde dikkat etmek önemlidir. Yeni bir ülke ile ticaret yapmaya başlarken o ülkenin dil ve kültür farklarını, ödeme koşullarını, müşteri destek hizmetlerini de dikkatle organize etmek önemlidir. Tüm süreç uluslararası ticaret kuralları ve yönetmeliklerine uygun şekilde organize edilmeli ve yasal düzenlemeler en üst seviyede dikkate alınmalıdır.
İnternet sitemizde yapılan bu paylaşımlar, yalnızca bilgilendirme amaçlı olup herhangi bir şekilde yatırımcılara telkinde bulunma, yatırımcıları yönlendirme yahut yatırımcılara kar/zarar vaadi verme şeklinde yorumlanamaz.
© 2023 Gedik Yatırım Menkul Değerler AŞ. Tüm Hakları Saklıdır.