BIST 100
“Dünyayı yöneten 5 aile” konusu muamma olsa da küresel olarak en büyük ekonomiye sahip ülkeler sıralaması bir efsane değil. Küresel ticaretin büyük bir bölümünü kontrol eden, uluslararası yatırımları yönlendiren ve global finans istikrarının sağlanmasında önemli etkiye sahip ülkeler, genel olarak dünyanın en büyük ekonomileri olarak sınıflandırılır. Güçlü ekonomilerin küresele etkisini sadece finansal olarak değil sosyal ve kültürel alanda da görmek mümkündür. Pratik hayatta tüketicinin karşısına çıkan, güncel olarak önemli gelişmeleri takip edilen birçok firma ekonomik anlamda güçlü ülkelerle özdeşleşir.
Ülkelerin ekonomik göstergeleri genel olarak Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYİH) gibi finansal göstergelerle belirlenir. Bunun nedeni GSYİH’nın ülkenin ekonomik büyüklüğünü ölçen ve ulusal geliri temsil eden en önemli ayırt edici gösterge olmasıdır. Bu göstergenin yanı sıra ülkedeki ihracat hacmi, dış ticaret dengesi, işsizlik oranı, enflasyon gibi faktörler de ekonomik gücü belirlemede önemli rol oynar. Güçlü ülkeler küresel ticaret ve yatırımlarda lider konumda olurlar. Bununla birlikte güçlü ekonomiye sahip ülkeler, küresel çapta sosyal istihdam ve refahın artmasına katkılarıyla da öne çıkar.
2023 yılı başlarında GSYİH sıralamasında ABD ve Çin’in ilk iki sırada olacağı tahmin ediliyordu. Bununla birlikte IMF’nin Ekim 2023’te yayımladığı rapor* özetle şu bilgileri içeriyor:
Bu yılın başındaki diğer istatistiksel verilere* göre, ilk 50’deki 6 ekonominin her iki sıralamada da negatif büyüme oranı yaşayacağı tahmin ediliyordu. Önceki yıl verilerine göre Hindistan %6,33 ile en hızlı büyüyen ekonomi olurken onu %6,03 ile Bangladeş takip etti. Irak %-2,74 ile en düşük büyüme oranına sahip olurken onu Arjantin (%-2,50) takip etti.
IMF verilerine* göre Şubat 2024 itibarıyla yılın en büyük on ekonomisini aşağıdaki tabloda görebilirsiniz:
Sıra |
Ülke |
GSYİH (milyar ABD Doları) |
Kişi Başına GSYİH (bin ABD Doları) |
1 |
Amerika Birleşik Devletleri |
27,974 |
83,06 |
2 |
Çin |
18,566 |
13,16 |
3 |
Almanya |
4,73 |
56,04 |
4 |
Japonya |
4,291 |
34,55 |
5 |
Hindistan |
4,112 |
2,85 |
6 |
Birleşik Krallık (İngiltere) |
3,592 |
52,43 |
7 |
Fransa |
3,182 |
48,22 |
8 |
İtalya |
2,28 |
38,93 |
9 |
Brezilya |
2,272 |
11,03 |
10 |
Kanada |
2,242 |
55,53 |
Şimdi bu ülkeleri detaylandıralım.
Yıllık GSYİH büyüme oranı %1,5* olan Amerika Birleşik Devletleri uzun yıllardır sürdürdüğü zirvedeki pozisyonunu kararlılıkla korumaya devam ediyor. Ülke uzun yıllardır dünyanın en büyük ekonomisi ve zengin ülkesi statüsüne sahiptir. ABD’nin ekonomisi hizmet, üretim, finans ve teknoloji dâhil olmak üzere birçok farklı sektör tarafından desteklenir. ABD’nin önemli bir tüketici pazarı ve dayanıklı altyapısı vardır. Ülke yenilikçi ve girişimci ruhu teşvik ederken farklı avantajlara sahip olan çalışan kesim de özel iş koşullarını deneyimler.
IMF’nin global ekonomi raporundaki tarihi verilere* göre ülke 1981 yılında 288,70 milyar dolar GSYİH ile ekonomik açıdan sıralamanın oldukça gerisindeydi. 1998 yılında bu değer ilk kez 4 haneli rakamlara ulaştı. 2015 yılında ise 11 113,508 milyar dolara ulaştı. 2023 yılında ikinci sırada olan Çin ekonomisi ağırlıklı olarak üretim, ihracat ve yatırımdan oluşur. Ülke, kapsamlı iş gücünü altyapısal gelişmelerle destekler. Güçlü devlet desteği ile gelişen ekonomi hızla genişleyen tüketici pazarını da beraberinde getirir. Trading Economics’e göre ülkenin 2023 için yıllık GSYH büyüme oranı %4,9 olurken bu rakam 2024 yılı başında %5,2’ye çıktı.
Yıllık GSYİH büyüme oranı %1,0 olarak kaydedilen Japonya'nın dikkate değer ekonomisi ilerici teknolojisi, üretim yeteneği ve hizmet endüstrisi ile öne çıkıyor. Öne çıkan sektörler otomotiv, elektronik, makine ve finans alanlarını kapsar. Japonya sarsılmaz iş ahlakı, öncü teknolojik gelişmeleri ve üstün kalitede olağanüstü ihracatıyla tanınır.
Güçlü şekilde ihracata odaklanan Almanya’nın yıllık GSYİH büyüme oranı %0,9 olarak kaydediliyor. Ülke mühendislik, otomotiv, kimya ve ilaç sektörlerindeki hassasiyetiyle tanınır. Aynı zamanda yetkin iş gücünden, sağlam araştırma ve geliştirme girişimlerinden ve yeniliği teşvik etme konusundaki belirgin kararlılığından dolayı avantaj elde eder.
Hindistan, 2024 yılı dünya GSYİH sıralamasında 5. sırada yer alıyor. Yıllık GSYİH büyüme oranı %6,8 olan Hindistan ekonomisi bilgi teknolojisi, hizmetler, tarım ve imalat gibi kilit sektörlerin desteklediği çeşitliliğe ve hızlı büyümeye sahip. Ülke geniş iç pazarından, genç ve teknolojik açıdan yetkin işgücünden ve genişleyen orta sınıftan yararlanır.
Birleşik Krallık ekonomisi hizmetler, imalat, finans ve yaratıcı sektörlerin bir karışımından oluşur. Londra yabancı yatırımları cezbeden dünya çapında bir finans merkezi olarak işlev görmektedir. Ayrıca Birleşik Krallık'ın ekonomik büyümesi ticari ittifaklar ve küreselleşme tarafından da şekillendirilir. Trading Economics’in raporuna* göre 2021 yılının ikinci çeyreğinde %7,3 olan Birleşik Krallık’ın yıllık GSYİH büyüme oranı 2023 son iki çeyreğinde ortalama %0,2’lik düşüş kaydetti.
IMF raporuna* göre Fransa'nın 2024 yılında GSYİH'sının 3 183,486 milyar ABD doları olacağı öngörülüyor. Ülkenin yıllık GSYİH büyüme oranının 2023’ün ikinci çeyreğinde %0,6 ve daha sonraki dönemlerde %0 olarak kaydediliyor. Fransa’nın ekonomisi havacılık, turizm, lüks mallar ve tarım gibi endüstrilere ağırlık veren çeşitlilikle karakterizedir. Fransa sağlam sosyal refah sistemi, gelişmiş altyapısı, araştırma ve geliştirmeye yaptığı önemli yatırımlarla öne çıkar.
İtalya, Avrupa Birliği'nin üçüncü büyük ekonomisi olarak oldukça gelişmiş bir pazara sahip. Yüksek kaliteli tüketici ürünleri, üretimi ağırlıklı olarak çeşitlendirilmiş endüstri tabanı ülkeyi 10 büyük ekonomik ülkesinde 8. sıraya getiriyor. GSYİH’nin harcama tarafında hane halkı tüketimi %61 ile en yüksek orana sahip. Ülke, etkili ve öncü iş sektörü ve rekabetçi tarım endüstrisi ile de tanınır. İtalya’nın yıllık GSYİH büyüme oranı %0,7’dir.
Kanada’nın yıllık GSYH büyüme oranı %1,6 olarak kaydediliyor. Ülkenin ekonomisi büyük ölçüde petrol, gaz, mineraller ve keresteyi kapsayan bol doğal kaynaklara dayanır. Kanada gelişen hizmet sektörü, köklü imalat sanayi ile dikkat çeker. Ayrıca yenilikçiliği ve teknolojik ilerlemeleri teşvik etmeye kararlı tavrı da ülkenin ekonomik büyümesinde önemli rol oynar.
Brezilya ekonomisi tarım, madencilik, imalat ve hizmetleri kapsayan geniş bir sektör yelpazesine sahip. Yıllık GSYİH büyüme oranı %1,5 olan ülke tarımsal üretim ve ihracatta önemli bir küresel merkez özelliğine sahip. Emtia fiyatları, iç tüketim ve altyapının gelişmesi gibi çeşitli faktörler Brezilya ekonomisinin büyümesine katkı sağlıyor.
IMF raporuna* göre 1980 yılında 96,6 milyar dolar olan GSYİH’sı, 2023 yılında 1154,6 milyar dolara ulaştı. 2024 yılı öngörülerinde Türkiye’nin reel GSYİH büyümesi %4 yıllık değişim gösteriyor. Yükselen pazar ve gelişmekte olan ekonomiler sayesinde oluşan Avrupa’daki büyümenin 2024 yılında %2,2 olması öngörülüyor. Büyümedeki değişim mali teşvik, güçlü yatırım ve sıkı işgücü piyasası bağlamında dirençli tüketimin bir sonucu. Bu aynı zamanda Türkiye’de beklenenden güçlü iç talebin etkisi ve %4 olan büyümeye 1,0 puanlık yukarı yönlü revizyon geleceği tahminlerini de beraberinde getiriyor. Şubat 2024 IMF raporu, Türkiye’yi dünyanın en büyük ekonomileri arasında ikinci 10 ülkelik grupta 7 sıraya yerleştiriyor.
Dünyanın en büyük ekonomilerine sahip ülkelerin firmalarına yatırım yaparak kazancınızı artırmanız mümkün. Türkiye ve dünyadaki ekonomik gelişmeleri takip etmek ve yatırımlarınızda doğru stratejiler belirleyerek kazancınızı çoğaltmak için bir yatırım hesabı açarak yatırım hayatınıza daha sağlam adımlarla devam edebilirsiniz. Dakikalar içinde, görüntülü görüşme ile şubeye gitmeden hemen bir yatırım hesabı açın.
Kaynakça:
İnternet sitemizde yapılan bu paylaşımlar, yalnızca bilgilendirme amaçlı olup herhangi bir şekilde yatırımcılara telkinde bulunma, yatırımcıları yönlendirme yahut yatırımcılara kar/zarar vaadi verme şeklinde yorumlanamaz.
© 2023 Gedik Yatırım Menkul Değerler AŞ. Tüm Hakları Saklıdır.